Son yıllarda daha çok atriyal fibrilasyon (AF) bağlı tromboemboli önleme tedavisinde gördüğümüz warfarin yerine kullanılabilen yeni oral antikoagülan ilaçlar warfarin ile benzer antikoagülan etki ve bunun yanında daha az kanama görülmesi ile ön plana çıkmaktadırlar. Dabigatran yeni kuşak oral antikoagülan ilaç grubunun öncüsüdür. Dabigatran etexilat ( PRADAXA ) direkt trombin inhibitörüdür. Doğrudan trombin inhibitörleri (DTI’ler) olarak bilinen nispeten yeni antitrombotik ilaç sınıfının olan oral yolla alınan NOAC, bir diğer ifade ile yeni nesil oral antikoagülan grubunda yer alır. Yeni oral antikoagülanlar; oral olmaları, hızlı etkileri, yarı ömürlerinin kısa olması, laboratuvar takip gerektirmemeleri, seyrek intrakraniyal kanama yapmaları, yiyecek ve ilaçlarla etkileşimlerinin az olması gibi avantajları nedeniyle varfarinin (Coumadin) yerini almıştır.
Etki Başlangıcı: 1-2 saat
Etki süresi: 22 saat
Yarılanma Ömrü (t½): 12 saat
Metabolizma: KC
Atılım: İdrar
- PRADAXA® 75 mg Kapsül
- PRADAXA® 110 mg Kapsül
- PRADAXA® 150 mg Kapsül
Yeni nesil oral antikoagülan olan Dabigatran (Pradaxa), trombin molekülü üzerindeki aktif bölgeye geri dönüşümlü olarak bağlanır ve pıhtılaşma faktörlerinin trombin aracılı aktivasyonunu önler. Trombin aracılı trombosit agregasyonu üzerinde daha az antagonistik etkiye sahip olabilir. Ayrıca, Dabigatran trombin fibrine bağlı olsa bile trombini inaktive edebilir ve fibrinolizin trombin aracılı inhibisyonunu azaltır ve bu nedenle fibrinolizi artırabilir. Varfarine göre hızlı etki (1-2 saat), kısa yarılanma ömrü (12-17 saat) ve %80 renal atılımı mevcuttur.
Dabigatran etexilat ön ilaçtır ve karaciğer hidrolizi ile aktif forma dönüştürülür. Plazmada yüksek oranda proteine bağlı değildir, (genetik olarak oldukça polimorfik) CYP P450 metabolizmasına bağımlı değildir ve gastrik pH’dan bağımsız güvenilir bağırsak emilimini sağlamak için tartarik asit ile formüle edilmiştir. Bu nedenle, genellikle öngörülebilir farmakokinetiği ve dozlaması vardır (varfarinin aksine).
Maksimum plazma konsantrasyonuna ve maksimum klinik etkiye 2 saatten daha az bir sürede gösterirr. Plazma yarı ömrü yaklaşık 12 saattir ve bu nedenle dozlama günde iki kezdir. %80 böbrek ile atılır bu yüzden böbrek yetmezliğinde dikkatli kullanılmalıdır.
Varfarinde (Coumdin) farklı olarak dabigatranın majör bir besin etkileşimi yoktur, çok az ilaç etkileşimi vardır. Ancak pglikoprotein inhibitörleriyle ve indükleyicileriyle (Ketokonazol, itrakonazol, vorikonazol, posakonazol, rifampisin, karbamazepin, fenitoin, fenobarbital) birlikte kullanımı kontrendikedir .Dabigatran ve pantoprazolün birlikte kullanımının antikoagulan etkinliği azaltmasına rağmen bu kombinasyonda doz ayarlaması gerekli değildir.
Hem tedavi hem de tromboembolik olayın önlenmesi için kullanılır.
- Derin ven trombozu (DVT) tedavi amaçlı
- Pulmoner embolizmin (PE) tedavi amaçlı
- Atriyal fibrilasyon hastalarda felç ve sistemik embolizm riskinin azaltılması
- Daha önceden tedavi edilmiş hastalarda derin ven trombozunun ve pulmoner embolizmin nüksetme riskinin azaltılması
- Elektif total kalça protezi ameliyatı olacak hastalarda venöz tromboembolik olaylardan primer korunma
- Elektif total diz protezi ameliyatı olacak hastalarda venöz tromboembolik olaylardan primer korunma
- 5-10 gün boyunca onaylanmış bir parenteral antikoagülan ile tedavi edilmiş hastalarda derin ven trombozunun ve pulmoner embolizmin tedavi edilmesin kullanılır.
Dabigatran tedavisi altında intrakraniyal kanama, gastrointestinal kanamalar, cerrahi kanamalar veya minör kanamalar görülebilir. Karaciğer sirozu, hematolojik hastalıklar, K vitamini eksikliği, malignite gibi durumlar aPTT (activated partial thromboplastin time), PT (prothrombin time), INR (international normalized ratio) düzeylerini artabileceğinden kanama açısından ek risk oluşturur.
Tüm antitrombotik ajanlarda olduğu gibi, birincil yan etki kanamadır. RE-LY çalışması, dabigatranın varfarinden daha düşük majör kanama insidansı ile ilişkili olduğunu göstermiştir; özellikle hemorajik inme insidansı belirgin şekilde azaldığı belirtilmiştir (P < .001)
- Kanama
- Dispepsi
- Karın ağrısı veya mide ağrısı
- Sindirim güçlüğü
- Sıklıkla yumuşak veya sulu dışkılama
- Bulantı
RELY Çalışması
Dabigatran RELY çalışmasında, 2 farklı dozda (150 mg 110 mg, günde 2 kere), randomize bir biçim de warfarin ile kıyaslanmıştır. Yakla şık 18.000 olgunun 2 yıllık takibinde, her 2 doz dabigatran en az warfarin kadar, 150 mg doz ise warfarinden daha iyi koruma sağlamıştır. Majör kanama oranları150 mg doz ile warfarine benzer, 110 mg doz ile ise warfarinden daha azdır. Her 2 doz dabigatran ile izlenen intrakraniyal kanama oranları warfarinden belirgin şekilde azdır. Dabigatrana has en sık yan etki dispepsi ve özellikle 150 mg doz ile izlenmiş olan gastrointestinal sistem kanamasıdır. Oral Aktif Kömür ilaç son 2 saate alınmışsa In vitro çalışmalarda 30 mg/mL dozunda oral aktif kömürün dabigatran eteksilata %99.9 oranında bağlandığı, 11 mg/mL gibi düşük dozlarda da dabigatran düzeylerini <1.01 ng/mL’e kadar düşürdüğü gösterilmiştir . Yine oral aktif kömür tedavisi rivaroksaban ve apiksaban emilimini azaltabilir . Diyaliz dabigatran 4 saat içinde alınmışsa Dabigatran hariç YOAK’ların protein bağlanma oranları yüksektir.Dabigatran bu özelliği ile diyaliz ile elimine edilebilirözelliğe sahiptir. Tek merkezli faz I çalışmasında 4 saatlik hemodiyalizin%59.3 oranında dabigatran eliminasyonu sağladığı gösterilmiştir . Yine hemodiyalize giren ve tek dozdabigatran alan hastalarda 2 saatlik hemodiyaliz sonrasında%62, 4 saatlik hemodiyaliz sonrasında %68 oranında ilaç eliminasyonu sağlandığı gösterilmiştir.
Dabigatranın FDA ve EMA tarafından onaylanan dozu günde 2 kez 150 mg’dır. Günde 2 kez 110 mg dozunda kullanımı 80 yaş üstü ve kanama riski olan hastalarda önerilmektedir ve sadece EMA tarafından onaylanmıştır. Kreatin klirensi 15-30 mL/dk olan hastalarda 2×75 mg kullanımı FDA tarafından onaylanmıştır. ESC kılavuzlarında kanama riski düşük olan hastalarda (HAS-BLED skoru 0-2) 2x150mg/gün, kanama riski yüksek hastalarda (HAS-BLED skoru ≥3) 2x110mg önerilmektedir.
| TAVSİYE EDİLEN GÜNLÜK TEDAVİ DOZUGÜNDE BİR KEZ 110 MG’LIK 2 KAPSÜL ŞEKLİNDE ALINIR | |||
| Tedavinin başlaması Cerrahinin yapıldığı gün, cerrahinin tamamlanmasından 1-4 saat sonra | İdame dozu Cerrahiden sonraki gün başlanır | İdame dozu süresi | |
| Elektif diz replasman cerrahisi geçiren hastalar | 110 mg Dabigatran Eteksilat tek kapsül | Günde bir kez 110 mg’lık 2 kapsül şeklinde alınan 220 mg | 10 gün |
| Elektif kalça replasman cerrahisi geçiren hastalar | 28–35 gün | ||
| ÖZEL POPULASYONLAR İÇİN AZALTILMIŞ GÜNLÜK TEDAVİ DOZU GÜNDE İKİ KEZ 110 MG’LIK BİRER KAPSÜL ŞEKLİNDE ALINIR | |||
| Doz azaltılması önerilen durumlar | Doz önerileri | ||
| 80 yaş ve üzerindeki hastalar | Günde iki kez 110 mg’lık birer kapsül şeklinde alınan 220 mg Dabigatran Eteksilat günlük dozu | ||
| Eş zamanlı verapamil kullanan hastala | |||
| Doz azaltımasının düşünülmesini gerektiren durumlar | |||
| 75-80 yaşındaki hastalar | Tromboemboli riski ve kanama riski her bir hasta için bireysel olarak değerlendirilmeli ve buna göre Dabigatran Eteksilat 300 mg/gün veya Dabigatran Eteksilat 220 mg/gün doz seçilmelidir. | ||
| Orta derecede renal yetmezliği olan hastalar (CrCL 30-50 mL/dk) | |||
| Gastriti, özefajiti veya gastroözefagiyal reflüsü olan hastalar | |||
| Kanama riskinde artma olan diğer hastalar | |||
Gebelik ve doğmamış çocuk üzerindeki etkisi bilinmemektedir.
Emzirme sakıncalıdır.
Dabigatran Eteksilat tedavisi rutin klinik izleme gerektirmez. Aşırı dozdan şüphelenilen durumlarda veya acil servislerde ya da cerrahiden önce Dabigatran Eteksilat ile tedavi edilen hastalarda antikoagülasyon durumunun değerlendirilmesi tavsiye edilebilir.
- Uluslararası Normalizasyon Oranı (INR): Dabigatran Eteksilat kullanan hastalarda INR testi güvenilir değildir ve yapılmamalıdır.
- Aktive Parsiyel Tromboplastin Zamanı (aPTT): aPTT testi, antikoagülasyon durumu için yaklaşık bir gösterge sağlar ancak antikoagülan etkisinin kesin ölçümü için uygun değildir.
- Dilüe Trombin Zamanı (dTT), Trombin Zamanı (TT), Ekarin Pıhtılaşma Zamanı (ECT): Plazma dabigatran konsantrasyonu ile antikoagülan etkinin derecesi arasında yakın bir ilişki vardır.
İdarucizumab. Birkaç dakika içinde etkisi görülmeye başlar ve 24 saate kadar etkiniği görülür.
Doktorlar için hazırlanan dabigatran uygulama kılavuzuna buradan erişebilirsiniz.
- PRADAXA® 150 mg sert kapsül
- PRADAXA® 110 mg sert kapsül
- PRADAXA® 75 mg sert kapsül
- https://jag.journalagent.com/vtd/pdfs/VTD-13333-CASE_REPORT-ISIK.pdf
- https://www.boehringer-ingelheim.com.tr/press-release/pradaxanin-yeni-tedavi-alanlari-onaylandi
- https://www.thd.org.tr/thd_halk/print.asp?sayfa=antikoagulan
- https://acilci.net/noac-yeni-nesil-oral-antikoagulanlar/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7966436/
- https://www.boehringer-ingelheim.com.tr/press-release/pradaxanin-yeni-tedavi-alanlari-onaylandi
- Dabigatran (Pradaxa) – PMC (nih.gov)
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5116109/
- https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/Dabigatran
