Açık kırıklar, kırık bölgesindeki veya yakınındaki yumuşak dokunun bütünlüğünü kaybetmesiyle kemiğin dış ortamla temas ettiği kırıklardır. Açık kırıklar, kemiğin cilt
bütünlüğünü bozması sonucunda, içeriden dışarıya olabildiği gibi, yüksek enerjili yaralanmaların sonucu içeriden de olabilir ve bu kırıklar kontaminasyon riski taşır. Katkılarından dolayı Uzm. Dr. Umut ÇAKIR’a teşekkür ederiz…
Açık kırıklar için çok sayıda sınıflandırma sistemi geliştirilmiş olsa da en yaygın olarak kullanılanı ve bilineni Gustilo-Anderson sınıflamasıdır. Sınıflama, yara boyutu, kontaminasyon düzeyi, yumuşak doku ve kemik yaralanma derecesine göre yapılır.
Gustilo-Anderson Açık Kemik Sınıflaması
| Tip 1 | Kırık üzerindeki yaranın büyüklüğü <1cm |
| Tip 2 | Kırık üzerindeki yaranın büyüklüğü 1cm ile 10cm arasında |
| Tip 3 | Kırık üzerindeki yaranın büyüklüğü 10cm’den büyük ya da damar, sinir, kas,tendon yaralanmasının eşlik ettiği yaralanmalar |
| Tip3a | Kırığın üstü yumuşak doku ile kapanabilir |
| Tip3b | Kırık kemiğin üzerindeki periost sıyrılıp kemik açıkta kalmıştır |
| Tip3c | Tamir gerektiren damar yaralanması mevcuttur |
Tip 1: Yumuşak doku yaralanmalarının minimal olduğu açık kırıklardır. Açık yara 1 cm’den küçük ve temizdir. Düşük enerjili yaralanmalar sonucu oluşur. Cilt bütünlüğü genellikle, kırık uçlarının içten dışa doğru çıkması sonucu oluşur.
Tip 2: Daha yüksek enerjili travma sonrasında görülen açık kırıklardır. Orta düzeyde yumuşak doku yaralanması mevcuttur. Açık yara 10 cm’den küçüktür. Kontaminasyon
hafif-orta düzeydedir.
Tip 3: Yüksek enerjili yaralanmalar sonrasında büyük ölçüde yumuşak doku yaralanması görülen kırıklardır. Periosteal sıyrılma ve ezilme görülebilir. Kontaminasyon yüksek düzeydedir. Tip 3 yaralanmalar kendi içerisinde üç gruba ayrılır.
- Tip 3A açık kırıklar; açık yarası çevre yumuşak doku tarafından kapatılabilen, uygun cilt ve yumuşak doku desteği bulunan kırıklardır.
- Tip 3B açık kırıklar; açık yaranın (kemiğin üzerinin) kapatılabilmesi için serbest veya rotasyonel kas flebi gibi yumuşak doku rekonstrüksiyon işlemlerine ihtiyaç duyulan açık kırıklardır.
- Tip 3C açık kırıklar ise; onarım gerektiren vasküler yaralanması olan kırıklardır.
Ayrıca segmental kırıklar, geniş yumuşak doku yaralanması olan kırıklar, ateşli silah yaralanmaları, travmatik amputasyonlar, toprak ve su ile teması olan kırıklar, çiftlik yaralanmaları, tamir gerektiren vasküler yaralanmalı açık kırıklar ve kontaminasyon düzeyi yüksek olan açık kırıklar yara boyutuna bakılmaksızın Tip 3 olarak kabul edilir.
Profilaktik antibiyotik kullanımı, açık kırıklar sonrasında görülen enfeksiyon riskini anlamlı düzeyde azaltır. Açık kırığa müdahale ederken, hasta acil servisteyken intravenöz (IV) antibiyotikler başlanır. Güncel ve yaygın olan uygulama, 24-72 saat kadar açık kırığa yönelik antibiyotik profilaksisi verilmesidir.
Açık Kırık Antibiyotik Proflaksisi ATLS 10
| Gram Pozitif Etkinlik | Gram Negatif Etkinlik | Penisilin Allerjisi Varsa | |
| Açık Kırık | 1. Kuşak Sefalosporin Sefazolin | Aminoglikozid Gentamisin | Sefalosporin yerine Klindamisin |
| Tip 1 | <50 kg ise 1 gr 3*1 50-100 kg ise 2 gr 3*1 >100 kg ise 3 gr 3*1 | <80 kg ise 600 mg 3*1 >80 kg ise 900 mg 3*1 | |
| Tip 2 | <50 kg ise 1 gr 3*1 50-100 kg ise 2 gr 3*1 >100 kg ise 3 gr 3*1 | çocuk yada <50 kg 2,5mg/kg erişkin ve >50 kg 5mg/kg | <80 kg ise 600 mg 3*1 >80 kg ise 900 mg 3*1 |
| Tip 3 | <50 kg ise 1 gr 3*1 50-100 kg ise 2 gr 3*1 >100 kg ise 3 gr 3*1
| çocuk yada <50 kg 2,5mg/kg erişkin ve >50 kg 5mg/kg | <80 kg ise 600 mg 3*1 >80 kg ise 900 mg 3*1
|
Açık kırıklar acil serviste travmatik yaralanmalar içinde azımsanmayacak kadar fazla görülmektedir. Çoğu zaman kişinin yaşamsal fonksiyonları ile ilgilenmekten ya da yoğunluktan antibiyotik proflaksisi üzerine gerekli önemi göstermiyor olabiliriz. Fakat osteomiyelit gibi uzuv kaybettirebilecek komplikasyonlara yol açabilecek enfeksiyonların önüne geçebilmemiz için doğru şekilde antibiyotik kullanımı çok önemlidir.
Antibiyotik seçimi ve dozları konusunda dikkatimizi her hastamızda ortaya koymalıyız. Tetanoz proflaksisini atlamamalıyız.
Elinize saglik…..👍