QT aralığı (intervali) Q dalga başlangıcından T dalga sonuna kadar geçen süre aralığına denir. Bu interval ventriküllerin depolarizasyonu (QRS Kompleksi) ve repolarizasyonu (ST /T dalgası) için geçen toplam süreyi yansıtır. Q dalgası yoksa, QT intervalinin başlangıcı olarak R dalgasının başlangıcı alınır. QT interval ölçümü için genellikle standart EKG kaydı ( 10mm/mV kalibrasyon ve 25 mm/s kayma hızında) yeterlidir.
Klinik Önemi
QT interval uzaması ventriküler aritmiler (özellikle torsades de pointes gibi) ve ani kardiyak ölümlere yol açabilir. Ventriküler aritmiler fiziksel veya emosyonel stres sonrası gelişerek senkop veya ani ölümlere neden olabilir. Bu hastaların aşırı efor yapacağı sporlardan uzak durması önerilir.
QT İnterval Ölçümü için Hangi Herivasyon Seçilir?
T dalgasının sonunun belirgin olduğu derivasyonlar arasında en uzun QT intervaline sahip olan derivasyonda ölçümün yapılması daha doğru sonuç verecektir.
QT İntervali Nasıl Ölçülür?
QT intervali QRS kompleksinin başlangıcından ölçülür. Q dalgası yoksa, QT intervalinin başlangıcı olarak R dalgasının başlangıcı alınır. T dalgasının sonu QT intervalinin bitişini gösterir. T dalgasının inen kolunun bazal çizgiyi kestiği nokta T dalgasının sonu olarak kabul edilir. QT interval ölçümü için genellikle standart ECG kaydı ( 10mm/mV kalibrasyon ve 25 mm/s kayma hızında) yeterlidir.
QT intervali;
-
- Yaş
- Cinsiyet
- Kalp hızı ( en çok görülen durum)
durumlarına göre değişkenlik gösterebilir. En çok kalp atım hızına göre değişkenlik gösterir.
-Kalp hızlandıkça QT kısalır.
-Kalp yavaşladıkça QT uzar
Bu yüzden QT aralığı kalp hızı arttıkça kısalacağından, düzeltilmiş biçimi olan QTc kullanılır (QTc =QT/√RR) kullanılır.
Düzeltilmiş QT (QTc)
Düzeltilmiş QT mesafesi için bir çok formül kullanılmaktadır, ama hangisinin kullanışlı olduğu açık değildir. Hekimlere bu formüller biraz karmaşık gelmektedir. Hekimler için en çok tercih edilen , daha basit olan Bazett Formülüdür.
Bazett Formülü:
QTc = QT / √RR
Bu formüle göre düzeltilmiş QT aralığı, QT uzaklığının RR aralığı (sn)’nın kareköküne bölünmesiyle hesaplanır.
Diğer Formüller:
Frederica Formülü: QTc = QT / RR 1/3
Framingham Formülü: QTc = QT + 0.154 (1- RR)
Hodges Formülü: QTc = QT + 1.75 (kalp hızı – 60)
Dikkat: RR mesafesi saniye olarak verilmiştir (RR mesafesi = 60 / kalp hızı).
Normal QTc Değerleri
1-15 yaş aralığı
Normal: < 440 ms
Sınırda: 440-460 ms
Uzamış: > 460 ms
Yetişkin Erkekte
Normal: < 430 ms
Sınırda: 430-450 ms
Uzamış: > 450 ms
Yetişkin Kadında
Normal: < 450 ms
Sınırda: 450-470 ms
Uzamış: > 470 ms.
- QTc > 500 ms olması artmış torsades de pointes riski ile ilişkilidir.
- < 350 ms olması durumunda QTc anormal olarak kısadır.
- Kullanışlı bir pratik kural olarak normal QT öncesindeki RR aralığının yarısından azdır.
Pratik Yaklaşım: QT aralığını değerlendirmek için daha basit bir yöntem, QT aralığının üst sınırını 70/dakikalık kalp hızı için 0.40 sn olarak kabul edip kalp hızında her 10/dakikalık artış için bu rakamdan 0.02 sn eksiltmek ve her 10/dakikalık azalma için 0.02 sn artırmaktır. Buna göre;
Örneğin 90/dakikalık kalp hızında QT’nin üst sınırı 0.36 sn, 60/dakikalık kalp hızında ise 0.42 sn’dir.
Nedenler
Hipokalemi
Hipokalemi potasyum düzeyinin < 3.5 mEq/L olması, ciddi hipokalemi serum düzeyi < 2.5 mEq/L olması olarak tanımlanır.Azalmış ekstraselüler potasyum düzeyleri reentran aritmi gelişme potansiyeli olan miyokard hipereksitabilitesine neden olur.Hipokalemi prekordiyal derivasyonlarda belirgin U dalgaları ile ekstremite derivasyonlarında gözle görülür QTc uzamasına (T-U birleşmesine bağlı) yol açar.
K+ 1.9 olan QTC 500 ms. olan hastanın EKGsi. Hipokalemiye bağlı prekordiyal derivasyonlarda belirgin U dalgaları gözlenmektedit.
Hipomagnezemi
Hipomagnezemi uzun bir QT aralığına neden olabilir. Ektopik atımlar ve atriyal taşiaritmiler ile de ilişkilidir. Hipokalemi ile birlikte olabilir. Tedavi edilmezse, Torsades de Pointes gelişme riski vardır.
QTc:510 ms
Hipokalsemi
Hipokalsemi, primer olarak ST segmentini uzatarak QTc uzamasına neden olmaktadır. T dalgası tipik olarak değişmeden kalmaktadır. Hafif-orta hipokalsemi = 1.9 – 2.2 mmol/L. (7.6 – 8.8 mg/dl) ,ciddi hipokalsemi = < 1.9 mmol/L. (< 7.6 mg/dl) olarak tanımlandırılmaktadır.
Hipotermi
İlaçlar
Kısa QTc Nedenleri (<350 Ms)
Kısa QT , çarpıntıdan ani kardiyak ölüme kadar çok değişik semptom yelpazesine sahip aritmojenik bir durumdur. Elektrokardiyografide anormal kısa QT intervali (<350 msn) mevcuttur.
1. Hiperkalsemi
2. Konjenital kısa QT sendromu
3. Digoksin etkisi
- www.litfl.com/qt-interval-ecg-library/
- www.journalagent.com/tkd/pdfs/TKDA_30_1_49_53.pdf
- acilci.net
- www.metealpaslan.com/ekg/uzun-qt-intervali.htm
- Pratik Elektrokardiyografi kitabı
- aciltıp.com
- http://www.ttb.org.tr/STED/2006/agustos/uzun.pdf
