Kuduz Aşısı (Abhayrab®) Uygulaması Akıl Kartı

Kuduz, çoğunlukla kuduz bir hayvanın ısırması yoluyla bulaşan önlenebilir viral bir hastalıktır. Kuduz, ölümle sonuçlanan bir hastalık olduğundan, korunma yaklaşımları hayat kurtarıcıdır. Bu nedenle, kuduz riski olan hayvanlarla sık temas eden kişilere temas öncesi profilaksi, kuduz riskli teması olan herkese temas sonrası profilaksi uygulanmalıdır. Erken ve önerilere göre uygulanan temas sonrası profilaksi %100 etkindir. Türkiye de sağlık bakanlığı hastanelerinde şuan Abhayrab^® isminde kuduz aşısı bulunmaktadır. Yazımıza katkılarından dolayı Hemşire Ayşe Baytaroğlu’na teşekkür ederiz.

Etki Başlangıcı: 
Etki süresi:
Yarılanma Ömrü (t½): 
Metabolizma: 
Atılım:

Abhayrab^® 2.5 IU/0.5 mL IM/SC Enjeksiyon İçin Toz İçeren Flakon

Kutu içerinde 1 adet Abhayrab® 2.5 IU/0.5 mL IM/ID  enjeksiyonluk çözelti hazırlamak için liyofilize toz ve enjenksiyonluk su ( 0.5 mL sodyum klorür çözeltisi , % 0.9) bulunur.

Şişe içerisindeki yardımcı maddeler: İnsan Serum Albumini (% 20 a/h) 0.14 ml, Maltoz(% 50 a/h) 0.072 ml, Tiyomersal (% 7.5 a/h) 0.001 ml, Fosfat tampon 0.8 ml’ye yeter miktar.

Abhayrab inaktive edilmiş Kuduz Virüsü (L.Pasteur 2061/Vero hücrelerinde üretilmiş Vero Suşu) içeren dondurularak kurutulmuş, saflaştırılmış inaktive edilmiş kuduz aşısıdır.

Kuduz ciddi bir hastalıktır. Buna bir virüs neden olur. Kuduz esas olarak bir hayvan hastalığıdır. Enfekte olmuş bir hayvanın ısırmasıyla insanlara kuduz bulaşır. Başlangıçta herhangi bir belirti olmayabilir. Ancak, ısırıldıktan haftalar hatta bir kaç ay sonra kuduz ağrıya, yorgunluğa, baş ağrısına, ateş ve irritabiliteye neden olabilir. Bunları nöbetler, halüsinasyonlar ve felç izler. İnsanda olan kuduz neredeyse her zaman öldürücüdür.
Vahşi hayvanlar kuduz hastalığının en sık kaynağıdır. Kuduz aşısı Abhayrab lenfositlerin kuduza karşı yeterli korumayı sağlamak için virüsü nötralize eden antikorlar oluşturmasını
indüklemektedir.

Kuduz Riskli Temas:

• Köpek
• Kedi
• Kokarca
• Rakun
• Çakal
• Tilki
• Ve diğer memeliler

hastalığı bulaştırabilir.

Temas sonrası kuduz profilaksisi gerektirmeyen durumlar:

• Ülkemizde ve dünyada güncel verilerle fare, sıçan, sincap, hamster, kobay, gerbil, tavşan, yabani tavşan ısırıklarında ve kuduz şüphesi ile ölmüş hayvanın pişirilmiş et ve süt ürünlerinin tüketilmesi ile insana kuduz geçişi gösterilmemiştir, proflaksi gerekli değildir.
• Güncel verilerle, ülkemizde eve giren yarasaların ısırığı veya evde yarasa bulunması
  durumunda (doğal ortamdaki mağaralarda olan yarasa teması vaka temelli değerlendirilir).
• Soğukkanlı hayvanlar (yılan, kertenkele, kaplumbağa vb.) tarafından ısırılma durumunda.
• Kümes hayvanları ısırıklarında.
• Sağlam derinin yalanması, hayvana dokunma veya besleme.
• Bilinen ve halen sağlam bir kedi veya köpek tarafından 10 günden daha önce ısırılma
  veya temas durumunda.
• Daha sonra kuduz olduğu anlaşılan bir hayvanı beslemiş olmak, sağlam derinin hayvanın
  kan, süt, idrar ve/veya feçesiyle temas etmiş olması, pişmiş etini yemek, kaynatılmış
  veya pastörize edilmiş sütünü içmek veya bu sütle yapılan süt ürünlerini tüketmek.
• Kuduz hastasına rutin bakım yapan riskli teması olmayan sağlık personeline (müköz
  membran veya bütünlüğü bozulmuş deri teması, ısırma vs.)
• Kedi temaslarında; Çıplak derinin hafifçe sıyrılması (deri altına geçmeyen yaralanmalar),
  kanama olmadan küçük tırmalama veya zedeleme şeklinde yaralanmaya sebep olan,
  provakasyon ile olmuş ısırılma dışı kedi temasları
• Son 6 (altı) ay içinde tam doz kuduz temas sonrası profilaksi uygulanmış kişilerde
  profilaksi gerekmez.
• Yeterli kuduz antikor titresi bulunanlar.

• Maruziyetten Sonra: Kuduz veya kuduz olduğundan şüphelenilen veya riksli bir hayvanla temastan sonra kuduza karşı bağışıklık için
• Maruziyetten Önce (Profilaksi): Veterinerler, belediye çalışanları, medikal ve paramedikal personel, orman ve hayvanat bahçesi personeli, avcılar, kuduz şüphesi bulunan materyalle veya hayvanın kendisiyle çalışan laboratuar personeli gibi yüksek risk grubundaki tüm insanların profilaktik olarak bağışıklık kazandırılması için.

 

Koruyucu Aşılama (Maruz Kalma Yok)

Kuduz, ölümle sonuçlanan bir hastalık olduğundan, korunma yaklaşımları hayat kurtarıcıdır. Bu nedenle, kuduz riski olan hayvanlarla sık temas eden kişilere temas öncesi profilaksi, kuduz riskli teması olan herkese temas sonrası profilaksi uygulanmalıdır. Erken ve önerilere göre uygulanan temas sonrası profilaksi %100 etkindir.

•  Veteriner hekimler, hayvan terbiyecileri, kuduz laboratuvarı çalışanları, mağaracılar ve kuduzla ilgili biyolojik madde üretim işçileri gibi kuduza maruz kalma riski yüksek olan
  insanlara kuduz aşısı önerilmelidir.
• Aşı ayrıca aşağıdaki kişiler için de düşünülmelidir:
  – Faaliyetleri onları kuduz virüsü ya da muhtemelen kuduz olan hayvanlarla sık sık karşı karşıya getiren insanlar.
  – Dünyanın dört bir yanında kuduzun yaygın olduğu yerlerde hayvanlarla temasa geçme ihtimali olan uluslararası gezginler.Laboratuvar çalışanları ve tekrar tekrar kuduz virüsüne maruz kalabilecek diğer kişiler için bağışıklık durumunun periyodik olarak test edilmesi önerilir ve gerekirse rapel dozlar
  yapılmalıdır (Seyahat edenler için test veya rapel dozları önerilmemektedir.).

Koruyucu Aşılama (Maruz Kalma Var)

• Maruz kaldıktan sonra aşılama (Yukarıdaki riskli hayvan teması sonrasında)

• ABHAYRAB aşı bileşenlerinden birine alerjik reaksiyon geliştiği bilinen kişilere koruyucu amaçla uygulanmamalıdır
• Aşılama sonrası komplikasyon gelişen kişilere, komplikasyonun sebebiaçıklanıncaya kadar aynı aşı uygulanmamalıdır

ABHAYRAB liyofilize aşı, kutu içerisinde bulunan 0.5 ml özel çözücüsü ile sulandırılmalıdır.
ABHAYRAB sulandırılmış aşının tamamı yetişkinlerde ve çocuklarda deltoid bölgeden
intramusküler veya subkutan yolla kullanılmalıdır.
Abhayrab intravenöz yolla kesinlikle kullanılmamalıdır.
Sulandırılmış aşı hemen kullanılmalıdır ve daha sonra kullanılmak üzere saklanmamalıdır.

Maruz kalma Öncesi uygulanan kuduz aşısı takvimi (Profilaksi)

Aşağıda belirtilen zamanlarda verilen 3 dozdan oluşur:
1. Doz: Uygun görüldüğü zaman
2. Doz: 1. Dozdan 7 gün sonra
3. Doz: 1. Dozdan 21 veya 28 gün sonra

Maruz Kalma Sonrası

2.1.1. Aşı Şeması:

• 0. gün 2 doz, 7. ve 21. günlerde birer doz olmak üzere toplam
  dört doz olarak uygulanır.
• 2.1.1 aşı şemasında 0. günde yapılan iki doz aşının her bir dozu farklı ekstremiteye
  uygulanmalıdır.
• Bir veya birkaç doz aşı yapıldıktan sonra, aşıya ara vererek yeniden başvuranlarda
  aşılama şemasına kalınan yerden devam edilir.
• Aynı anatomik bölgeye birden fazla aşı uygulanacaksa, uygulama yerleri arasında en
  az 2 cm uzaklık bulunmalıdır.
• Bebek, çocuk, erişkin ve gebelerde kuduz bağışıklaması aynı şema ve dozlarla
  uygulanır.
• Temas sonrası bağışıklaması uygun olarak yapılmış sağlıklı kişilerde 2-4 hafta içinde
  antikor yanıtı gelişeceğinden rutin olarak antikor testi yapmaya gerek yoktur.
• Kuduz riskli temas sonrası aşılaması devam eden hastanın bu sırada yeni bir riskli
  teması olmuşsa aşılama şeması aynı şekilde sürdürülür.
• İkinci temasta immünglobulin endikasyonu varsa ilk doz aşıyı takip eden yedi gün
  içinde immünglobulin yapılır. Süre 7 günü geçmiş ise immünglobulin
  yapılmamalıdır.
• Aşılama sırasında viral ve bakteriyel enfeksiyon saptanan hastalar uygun şekilde
  tedavi edilir ve aşılama sürdürülür. Kullanılan ilaçlara devam edilir.

4 Doz Aşı Şeması:

0., 3., 7. günlerde birer doz ve 14 ile 28. günler arasında dördüncü doz olmak üzere toplam dört doz uygulanır.

• Kortikosteroid gibi immünosupresif tedaviler koruyucu antikor gelişmesini engelleyebileceğinden, aşılama süresince bu ilaçlar kullanılmamalıdır.
• Şiddetli ısırık ve kafaya yakın bölge yaralanmalarında, kuduza karşı immünglobulinler ile
  yaranın lokal infiltrasyonu tavsiye edilir.

Gebelik kategorisi C.

Kuduz insanlar için daima ölümcül olduğundan, kontrendikasyonu yoktur. Şüpheli kuduz
bulaşması durumunda laktasyon döneminde kullanılabilir.

• Enjeksiyon bölgesinde ağrı
• Sertlik
• Hipersensitivite reaksiyonları (Kaşıntı, döküntü, kızarıklık, alaflaksi)
• Adenopati
• Eklem Ağrısı
• Mide bulantısı
• Döküntü
• Göğüs ağrısı
• Nefes darlığı
• Baş dönmesi
• Yüzün şişmesi
• Ağız ülserleri
• Titreme
• Hipotansiyon

• Aşıyla beraber İmmünglobülin asla aynı enjektörle ve İmmünglobülin asla aşıyla aynı anatomik bölgeye yapılmaz.

• Abhayrab^® 2.5 IU/0.5 mL IM/SC Enjeksiyon İçin Toz İçeren Flakon
• İndirab^® 2.5 IU/ 0.5 ml Kuduz Aşısı

• www.acilcalisanlari.com/kuduz-profilaksi-rehberi-2019.html
• https://www.cdc.gov/rabies/index.html
• https://www.immunize.org/vis/turkish_rabies.pdf
• https://www.1mg.com/drugs/equirab-1500-injection-157996
• https://rabiesalliance.org/tools/advocacy-tools/end-rabies-now
• https://www.immunize.org/vis/turkish_rabies.pdf

Kuduz Profilaksi Rehberi 2019