Avrupa Resüsitasyon Konseyi (European Resuscitation Council, ERC) tarafından 2021 yılında yayınlan son kılavuzda 2015 yılında yayınlanan kılavuza göre suda boğulmalara yaklaşım bölümünde göze çarpan bir değişiklik olmamıştır. Algoritma bir önceki ile aynıdır. Şema çizimi 2015 yılından alınmıştır.
Suda boğulma vakalarında primer sorun hava yollarının tıkanmasına bağlı gelişen hipoksidir. Bu vakalarda hipoksi durumunun devam etmesi sonucu sekonder kardiak arrest gelişebilir. Bu nedenle suda boğulmalarda resüsitasyon işlemine mutlaka kurtarıcı soluklar ile başlanmalıdır. Kurtarıcı soluklar öncesinde solunum yollarındaki veya akciğerde olduğu düşünülen suyun boşaltılması işlemine gerek yoktur. Kazazedenin solunumu yok ise, hava yolunu açıp göğüs kompresyonlarına başlamadan önce 5 başlangıç kurtarıcı solukla (direk kurtarıcı solukla) resüsitasyonla başlanır.
Boğulma olaylarında acil çağrı sisteminin erken aktive edilip, erken müdahalede bulunulması mortaliteyi önemli ölçüde etkilemektedir. Yine erken müdahale ve uygun resüsitasyonuygulamalarının erken başlatılması nörolojik sekelin azaltılması konusunda çok önemlidir. 6 dakikadan uzun süren suda boğulmalarda prognozun kötü olduğu bildirilmiştir. Suda boğulma yaşam zincirinde boğulmadan sonra sağ kalımı arttırmak için beş kritik adım (halka) tanımlanmıştır . Akıl kartında bu beş kritik halka ve yaklaşım şematik olarak gösterilmiştir.
İlk kurtarma
- Fizibilite, hayatta kalma ihtimali ve kurtarıcı için riskleri göz önünde bulundurarak dinamik bir risk değerlendirmesi yapın.
-Su altında kalma süresi, sonlanımın en güçlü göstergesidir.
-Tuzluluk miktarının sonlanım üzerinde tutarsız bir etkisi vardır. - Bilinci ve solunumu değerlendirin
-Bilinci yerindeyse ve/veya normal nefes alıyorsa, kardiyak arresti önlemeyi hedefleyin.
-Bilinçsizse ve normal nefes almıyorsa, resüsitasyona başlayın.
Kardiyak arrest önleme
Havayolu (Airway)
- Açık bir hava yolu sağlayın.
- Yaşamı tehdit eden hipoksiyi %100 oksijen ile arteriyel oksijen doygunluğu veya arteriyel oksijen kısmi basıncı değerleri güvenilir bir şekilde ölçülebilene kadar tedavi edin.
- SpO2 güvenilir bir şekilde ölçülebildiğinde veya arteriyel kan gazı değerleri elde edildiğinde, %94-98 arteriyel oksijen satürasyonu veya 10-13 kPa (75-100 mmHg) arteriyel kısmi oksijen basıncı (PaO2) elde etmek için solunan oksijeni titre edin.
Solunum (Breathing)
- Solunum hızı, aksesuar kas kullanımı, tam cümle kurma yeteneği, nabız oksimetresi, perküsyon ve nefes seslerini değerlendirin; göğüs röntgeni isteyin.
- Solunum sıkıntısı mevcut ve solunum güvenli ise non-invaziv düşünün.
- Solunum sıkıntısı durumunda non-invaziv ventilasyona başlanamıyorsa veya güvenli değilse invaziv mekanik ventilasyonu düşünün.
- İnvaziv ventilasyona yanıt zayıfsa ise ekstrakorporeal membran oksijenasyonunu (ECMO) düşünün.
Dolaşım (Circulation)
- Kalp atış hızını ve kan basıncını değerlendirin, EKG çekin ve değerlendirin.
- IV damar yolu açın.
- Dolaşımı desteklemek için IV sıvıları ve/veya vazoaktif ilaçları düşünün.
Nörolojik Değerlendirme (Disability)
- AVPU veya GCS kullanarak değerlendirin.
Soyma ve Isıtma (Exposure and Environmental control)
- Vücut sıcaklığını ölçün.
- Vücut sıcaklığı <35 C ise hipotermi algoritmasını uygulayın.
Kardiyak Arrest
- Güvenli ve pratik olan en kısa sürede resüsitasyona başlayın. Eğitimli ve şartlar el veriyorsa resüsitasyon, hastaya hala sudayken ventilasyon başlatmayı veya bir teknede ventilasyon ve göğüs kompresyonları yapmayı içerebilir.
- Mümkünse %100 oksijen kullanarak 5 kurtarma nefesi/ventilasyon vererek resüsitasyona başlayın.
- Kişi normal nefes almadan bilinçsiz kalırsa, göğüs kompresyonlarına başlayın.
- Alternatif olarak 2 ventilasyona 30 göğüs kompresyonu.
- Varsa bir AED uygulayın ve talimatları izleyin.
- Güvenli bir şekilde yapabiliyorsa trakeal entübe edin.
- İlk resüsitasyon çabaları başarısız olursa, yerel protokollere uygun olarak ECMO’yu düşünün.
