Öğrenim Noktaları

Anafilaksi, ani başlayan ve ölüme yol açabilen ciddi sistemik bir hipersensitivite reaksiyonudur. Anafilaksi klinik bir acildir. Anafilaksi insidansı özellikle yaşamın ilk iki dekadında daha fazla görülmektedir. Yaygın olan tetikleyiciler besinler, ilaçlar ve böcek sokmalarıdır. Tanısı primer olarak klinik kriterlere dayanır. Bazı hastalarda anafilaksi tanısı kan testleri (artmış histamin ve total triptaz düzeyi gibi) ile doğrulanabilir. Fakat bu testler anafilaksi için spesifik değildir. Adrenalin anafilaksi tedavisinde ilk seçenek ilaçtır.

Anafilaksi Tanı Kriterleri

Aşağıdaki 3 kriterden herhangi biri varsa anafilaksi tanısı konur;

Deri, mukoza veya her ikisini birden ilgilendiren ürtiker, kaşınma, dudak, dil ve uvula şişmesi gibi semptomların akut (dk.’dan birkaç saate kadar) başlaması ve aşağıdakilerden en az bir tanesi
- Solunum sorunu (dispne, vizing-bronkospazm, stridor, PEF (peak expiratory flow) azalması, hipoksemi)
- Kan basıncı düşmesi veya son organ disfonksiyonu ile ilişkili semptomlar (hipotoni [kollaps], senkop, inkontinans)
Hastanın olası bir allerjene maruz kalmasından hemen sonra aşağıdakilerden en az ikisinin oluşması:
- Deri, mukoza veya her ikisini birden ilgilendiren ürtiker, kaşınma, dudak, dil ve uvula şişmesi gibi semptomların aniden başlaması
- Solunum sıkıntısı (dispne, vizing bronkospazm, stridor, PEF (peak expiratuar flow) azalması, hipoksemi)
- Kan basıncı düşmesi veya son organ disfonksiyonu ile ilişkili semptomlar (hipotoni [kollaps], senkop, inkontinans)
- Gastrointestinal semptomlar (kramp şeklinde karın ağrısı, kusma)
Hasta için bilinen bir allerjene maruz kalınmasından hemen sonra kan basıncı düşmesi
- İnfant ve çocuklar: Düşük sistolik basınç veya sistolik basınçta %30’dan fazla düşme
- Yetişkinler: 90 mmHg’dan düşük sistolik kan basıncı veya o kişinin normalinden %30 veya daha fazla düşme

Tedavi

Adrenalin Uygulama Yaşamı tehdit eden semptomlara ilerlemeyi önlemek için anafilaksi fark edilir edilmez uygulanmalıdır. Ayrıca anafilaksi için klinik şüphe yüksek olduğunda, resmi tanı kriterleri karşılanmasa bile, yaklaşan anafilaksi ile uyumlu semptom veya bulguları olan hastalara da epinefrin uygulanmalıdır. Çoğu durumda ve her yaştan hastada anafilaksi için ilk epinefrin uygulamasında kas içi (İM) enjeksiyon tercih edilen yoldur. IM enjeksiyon subkutan enjeksiyona göre tavsiye edilir. Çünkü epinefrinin plazma ve doku konsantrasyonlarında sürekli olarak daha hızlı bir artış sağlar. Ayrıca IM enjeksiyon intravenöz (IV) bolusa göre oluşabilecek istenmeyen etiklerden (şiddetli hipertansiyon ve ventriküler aritmiler gibi daha düşük kardiyovasküler komplikasyon riski) dolayı daha güvenlidir.

1:1000 (1mg/ml)’lik adrenalinden her yaş grubu için 0,01mg/kg doz önerilmektedir. Dozun tahmin edilme süreci gecikmelerini önlemeye yardımcı olmak için pratik olarak aşağıdaki dozda önerilmektedir. Pratik doz hesabı 1:1000(1mg/ml)

Erişkin ve >12 yaş çocuk 0,5mg (0,5ml)
12-6 yaş çocuk 0,3mg (0,3ml)
<6 yaş çocuk 0,15mg (0,15ml)

Uyluk Anterolateral bölgesinden intramusküler (vastus lateralis kası içine) yapılır. İhtiyaç halinde 5-15 dakikada bir tekrarlanabilir.

Yorum yap İptal

POPÜLER