Akut Koroner Sendrom ESC 2023 kılavuzunda nelerin değiştiğine daha önce değinmiştik. İlgili yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Kılavuzun geneli ile ilgili birebir çeviri olmasa da kılavuz eşliğinde hazırladığımız kapsamlı yazı dizimizi sizlere sunuyoruz. Kılavuzun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
Bölümler
1. Kılavuzun Öneri Sınıfları ve Tanımlamaları – Kanıt Düzeyleri
| Öneri Sınıfları | Tanım | Öneriler |
| Sınıf I | Belirli bir tedavi veya prosedürün yararlı, kullanışlı, etkili olduğuna dair kanıt ve/veya genel kabul. | Önerilir ya da endikedir |
| Sınıf II | Verilen tedavi veya prosedürün kullanışlılığı/ etkinliği hakkında çelişkili kanıt ve/veya bir fikir ayrılığı olduğu anlamına gelir | |
| Sınıf IIa | Kanıt/ fikir ağırlığı kullanışlılık /etkinlik lehinedir | Değerlendirilebilir |
| Sınıf IIb | Kullanışlılık/etkinlik kanıt/fikir tarafından daha az kanıtlanmıştır. | Düşünülebilir |
| Sınıf III | Verilen tedavi veya uygulanan prosedürün kullanışlı/etkili olmadığı hakkında kanıt veya genel uzlaşı mevcuttur ve bazı vakalarda zararlı olabilir. | Önerilmez |
Kanıt Düzeyi | |
| A | Çok sayıda randomize klinik çalışma vaya meta analizlerden elde edilen bilgi. |
| B | Tek bir randomize klinik çalışma veya geniş randomize olmayan çalışmalardan elde edilen bilgi |
| C | Uzmanların görüş birliği ve/veya küçük çalışmalar, retrospektif çalışmalar ve kayıtlardan elde edilen bilgi |
2. Giriş
2.1. Tanımlar
Akut Koroner Sendromlar; 12 derivasyonlu EKG’de ya da kardiyak troponin seviyesinde değişiklik olsun ya da olmasın, klinik semptom veya bulguların yakın zamanda değişiklik olan bir dizi durumu kapsar. AKS şüphesi olan hastalar nihai tanı olarak akut miyokard enfarktüsü(AMI) ya da Unstabil Anjina (UA) tanısını alırlar.
- AMI troponin salınımı ile ilgili bir tanıdır.
- UA akut miyosit hasarı ya da nekrozu yokken istirahatte ya da düşük eforla miyokard iskemisidir. İstirahette olan uzun süreli (>20 dakika) klinik olarak spesifik anjina vardır.
Şekil 1: Akut koroner sendromlu hastalarda klinik tablolar, elektrokardiyografik bulgular ve yüksek duyarlıklı kardiyak troponin düzeyleri spektrumu.
AKS: Akut koroner sendrom, EKG:Elektrokardiyogram,hs-cTn:Yüksek hassasiyetli kardiyak troponin, NSTE-AKS: ST yükselmesiz akut koroner sendrom, NSTEMI: ST yükselmesiz miyokard enfarktüsü, STEMI: ST yükselmeli miyokard enfarktüsü.
AKS başvuru anında çeşitli klinik durumlar ile karşımıza gelebilir.
AKS şüphesiyle başvuran hastalar başvuru anında ilk olarak EKG çekilerek sınıflandırılırlar. Ardından kardiyak troponin seviyelerinde yükselme varlığı ya da yokluğuna göre yeniden sınıflandırılırlar. EKG ve troponin seviyeleri hastanın başvuru anında tedavi stratrejisinin belirlenmesine katkıda bulunur. AKS şüphesi olan hastanın nihai tanısını alana kadar geçen süreç Figüre 3’de gösterilmiştir.
Tablo 1
Bu tablo yaygın olarak kullanılan invaziv strateji ve reperfüzyon tedavisi ile ilgili terimlerin tanımlar
| İlk medikal kontakt (FMC) | Hastanın doktor, sağlık görevlisi, hemşire ya da EKG’yi yorumlayıp ilk müdahaleyi yapabilecek eğitimli bir çalışan tarafından değerlendirildiği ilk nokta. |
| STEMI tanısı | ST segment yükselmesi (veya ST segment yükselmesi eşdeğeri) ile AKS’un ortaya çıkması |
| Primer PCI | Daha önce fibrinolitik tedavi olmaksızın IRA’da balon, stent veya başka bir cihazla gerçekleştirilen acil PCI |
| Primer PCI stratejisi | Acil koroner anjiyografi ve endike ise IRA’nın PCI’si |
| Rescue PCI | Fibrinolitik tedavinin başarısız olduğu durumlarda mümkün olan en kısa sürede acil PKG yapılması |
| Fibrinoliz sonrası rutin erken PCI stratejisi | Başarılı fibrinolizden sonraki 2 saat ile 24 saat arasında gerçekleştirilen, endike ise IRA PCI’si ile birlikte koroner anjiyografi |
| Farmako-invazif strateji | Kurtarma PCI ile birlikte fibrinoliz ( Başarısız fibrinoliz vakaları) veya rutin erken PCI stratejisi (başarılı olması durumunda) fibrinoliz) |
| Immediate invaziv strateji | Acil koroner anjiyografi (yani mümkün olan en kısa sürede) ve endike ise IRA’nın PCI/CABG’si |
| Erken invaziv strateji | Erken koroner anjiyografi (AKS tanısından <24 saat sonra) ve endike ise IRA’nın PCI/CABG’si |
| Seçici invaziv strateji | Koroner anjiyografi ± Klinik değerlendirmeye ve/veya invaziv olmayan testlere dayalı PCI/CABG |
AKS: Akut koroner sendrom; CABG: Koroner arter bypass ameliyatı, EKG: Elektrokardiyogram; IRA: Enfarktüsle ilişkili arter, PCI: Perkütan koroner girişim, STE-ACS: ST segment yükselmeli akut koroner sendrom.
Sekil 2: Akut koroner sendrom şüphesi ile başvuran hastaların sınıflandırılması
2.2. AKS Epidemiyolojisi
AKS dünya çapında mortalite ve morbiditenin en yaygın nedenidir. Düşük ve orta gelirli ülkeler bu yükün önemli bir kısmını çekmektedir. İskemik kalp hastalıkları KVH’a bağlı ölümlerin en sık nedenidir; iskemik kalp hastalığı KVH’a bağlı ölümlerin kadınlarda %38, erkeklerde%44’ünü oluşturur.
Bu serinin tamamlanmasi cok guzel olur