Alt Ekstermite Kasları ve Sinirleri

Bacak kasları, işlevlerine ve anatomik yerleşimlerine göre uyluk (üst bacak) kasları ve baldır (alt bacak) kasları olarak iki ana gruba ayrılabilir. Bu kaslar da kendi içinde ön, arka ve medial bölge kasları olarak sınıflandırılır.

Uyluk (Üst Bacak) Kasları:

A) Ön Grup Kaslar (Quadriceps Femoris Grubu):

• Rectus Femoris: Kalçadan diz eklemine kadar uzanır ve diz ekstansiyonu yapar.
• Vastus Lateralis: Quadriceps grubunun en dış kasıdır ve diz ekstansiyonu sağlar.
• Vastus Medialis: Quadriceps grubunun iç kısmında bulunur ve diz ekstansiyonu sağlar.
• Vastus Intermedius: Rectus femoris’in altında yer alır, diz ekstansiyonuna katkı sağlar.
• Sartorius: Uyluğun ön yüzünde yer alır; kalça fleksiyonu, abduksiyon ve dış rotasyon yapar.

B) Medial Grup Kaslar (Adduktor Kaslar):

• Adductor Longus: Uyluğun adduksiyonunu sağlar.
• Adductor Brevis: Adduksiyon ve iç rotasyon yapar.
• Adductor Magnus: Uyluğun en büyük adduktor kasıdır, hem adduksiyon hem de iç rotasyon sağlar.
• Gracilis: Uyluğun medial kenarında yer alır, adduksiyon ve diz fleksiyonu yapar.
• Pectineus: Kalça fleksiyonu ve adduksiyon yapar.

C) Arka Grup Kaslar (Hamstring Grubu):

• Biceps Femoris: Uyluğun arkasında yer alır; kalça ekstansiyonu ve diz fleksiyonu yapar.
• Semitendinosus: Hamstring grubunun bir parçası olarak kalça ekstansiyonu ve diz fleksiyonu yapar.
• Semimembranosus: Hamstring grubunun en iç kasıdır; diz fleksiyonu ve kalça ekstansiyonu yapar.

2. Baldır (Alt Bacak) Kasları:

A) Ön Grup Kaslar:

• Tibialis Anterior: Ayak dorsifleksiyonunu sağlar.
• Extensor Hallucis Longus: Baş parmak (hallux) ekstansiyonunu yapar.
• Extensor Digitorum Longus: Diğer parmakların ekstansiyonunu sağlar.
• Fibularis Tertius (Peroneus Tertius): Ayak eversiyonu ve dorsifleksiyon yapar.

B) Lateral Grup Kaslar:

• Fibularis Longus (Peroneus Longus): Ayak eversiyonu yapar ve lateral stabilite sağlar.
• Fibularis Brevis (Peroneus Brevis): Ayak eversiyonu ve plantar fleksiyon yapar.

C) Arka Grup Kaslar:

Yüzeyel Kaslar:

• Gastrocnemius: Baldırın en büyük kasıdır, diz fleksiyonu ve plantar fleksiyon yapar.
• Soleus: Plantar fleksiyon yapar, gastrocnemius ile birlikte “triceps surae” grubunu oluşturur.
• Plantaris: Küçük bir kas olup plantar fleksiyon ve diz fleksiyonuna yardımcı olur.

Derin Kaslar:

• Tibialis Posterior: Ayak plantar fleksiyonunu ve inversiyonunu sağlar.
• Flexor Hallucis Longus: Baş parmağın fleksiyonunu yapar.
• Flexor Digitorum Longus: Parmakların fleksiyonunu sağlar.
• Popliteus: Diz kilidini açar ve diz fleksiyonuna yardımcı olur.

Klinik Önemi:

• Quadriceps kas yırtığı genellikle spor yaralanmalarıyla ilişkilidir.
• Hamstring kas yaralanmaları, koşucularda ve futbolcularda sıkça görülür.
• Tibialis anterior tendiniti, koşucularda ve aşırı kullanımda sıkça ortaya çıkar.
• Gastrocnemius ve soleus yırtıkları, özellikle ani hareketler veya yüksek efor sırasında görülebilir.

Femoral Sinirin İnnervasyon Sağladığı Kaslar

Femoral sinir (L2-L4), lumbal pleksustan çıkan büyük bir sinirdir ve alt ekstremitenin ön bölgesine motor ve duyusal innervasyon sağlar. Femoral sinir, özellikle uyluk bölgesinde bulunan kasları innerve eder.

Femoral Sinirin Motor İnnervasyon Sağladığı Kaslar:

1. Quadriceps Femoris Kas Grubu:
   • Rectus Femoris
   • Vastus Lateralis
   • Vastus Medialis
   • Vastus Intermedius
   • İşlev: Bu kas grubu diz ekstansiyonundan sorumludur. Rectus femoris ayrıca kalça fleksiyonuna da katkıda bulunur.
2. Sartorius Kas:
   • İşlev: Uyluğun fleksiyonu, abduksiyonu ve dış rotasyonuna katkıda bulunur. Aynı zamanda diz fleksiyonu yapar.
3. Pectineus Kas:
   • İşlev: Kalça fleksiyonu ve adduksiyon sağlar. Pectineus kası genellikle hem femoral sinir hem de obturator sinir tarafından innerve edilir (dual innervasyon).

Diğer İnnervasyon Alanları:

• Femoral sinir, motor innervasyon dışında duyusal innervasyon da sağlar:
  • Ön Femoral Kutanöz Dallar: Uyluğun ön yüzünde deri duyusu sağlar.
  • Saphenous Sinir: Alt bacağın medial yüzünde duyusal innervasyon sağlar ve femoral sinirin en uzun duyusal dalıdır.

Klinik Önemi:

• Femoral Sinir Nöropatisi: Travma, cerrahi komplikasyonlar veya pelvik kırıklar sonucu oluşabilir. Diz ekstansiyonunda zayıflık, quadriceps kasında atrofi ve uyluğun ön yüzünde duyusal kayıp ile kendini gösterebilir.
• Femoral Sinir Bloku: Alt ekstremite cerrahilerinde ağrı kontrolü sağlamak amacıyla uygulanır. Quadriceps fonksiyonunu geçici olarak etkileyebilir.

Obturator Sinirin İnnervasyon Sağladığı Kaslar

Obturator sinir (L2-L4), lumbal pleksusun bir dalıdır ve özellikle uyluğun medial (iç) kısmında bulunan kaslara motor ve duyusal innervasyon sağlar. Bu sinir, adduktor kas grubu olarak bilinen kasları innerve eder ve alt ekstremitenin adduksiyon hareketlerinde kritik rol oynar.

Obturator Sinirin Motor İnnervasyon Sağladığı Kaslar:

1. Adductor Longus (Uyluk Uzun Adduktor Kası)
   • İşlev: Uyluğun adduksiyonunu sağlar ve kalça fleksiyonuna yardımcı olur.
2. Adductor Brevis (Uyluk Kısa Adduktor Kası)
   • İşlev: Uyluğun adduksiyonunu sağlar ve kalça fleksiyonuna yardımcı olur.
3. Adductor Magnus (Uyluk Büyük Adduktor Kası)
   • İşlev: Uyluğun adduksiyonunu sağlar.
   • Not: Adductor magnus kasının posterior (arka) kısmı, siyatik sinir tarafından da innerve edilebilir.
4. Gracilis Kası
   • İşlev: Uyluğun adduksiyonunu sağlar ve diz fleksiyonuna katkıda bulunur.
5. Obturator Externus Kası
   • İşlev: Uyluğun dış rotasyonunu yapar ve kalça eklem stabilizasyonuna yardımcı olur.

Duyusal İnnervasyon:

• Obturator sinir, motor innervasyon dışında duyusal innervasyon da sağlar:
  • Medial Uyluk Derisi: Uyluğun medial kısmına duyusal dallar verir.

Klinik Önemi:

• Obturator Sinir Nöropatisi: Pelvik cerrahi, travma veya tümörler sonucu oluşabilir. Uyluğun adduksiyonunda zayıflık, iç uyluk bölgesinde duyusal kayıp ve yürüyüş bozuklukları ile kendini gösterebilir.
• Obturator Sinir Bloku: Alt ekstremite cerrahileri, özellikle kalça ve diz ameliyatlarında ağrı kontrolü amacıyla uygulanabilir.