Hastanın hava yolu açıklığının sağlanmasında entübasyon işlemi acil durumlarda hayati önem taşımaktadır. Güvenli hava yolu açıklığının sağlanması; işlemi yapanın tekniği ve mesleki deneyiminin yanında, hastanın anatomik özellikleri, kullanılan malzemelerin yeterliliği ve işlemin yapıldığı mekan ile bunların oluşturduğu kombinasyondan doğan faktörlere bağlıdır. Deneyimli ve ehil ellerde kolayca yapılabilen hava yolu açıklığını sağlama yöntemleri, bazı durumlarda güç, hatta imkansız olabilmektedir. Bir acil çalışanı entübasyon işleminin endikasyonlarını ve risklerini ve ilaç dozlarını ,hangi ilacı hangi vakada kullanacağını ,ilacın etkilerini yan etkilerini iyi bilmelidir.
İndüksiyon İçin Kullanılan Sedatifler
- Etomidat: 0,3 ile 0,4 mg/kg (Kafa Travması,KİBAS)
- Fentanil: 2 ile 10 mcg/kg
- Midazolam: 0,1 ile 0,3 mg/kg (Kafa Travması)
- Propofol: 1 ile 2.5 mg/kg
- Ketamin: 1-2 mg/kg (Astım)
- Tiopental: 4 ile 8 mg/kg
Paralitik Ajanlar (Nöromüsküler Blokerler)
- Süksinilkolin: 1 ila 2 mg/kg
- Roküronyum: 0,6 ila 1,2 mg/kg
- Veküronyum: 0.15 ila 0.25 mg/kg
Sedatifler (İndiksiyon)
Sedatif ajanlar bilinçli her hastada paralizi işlemi öncesi mutlaka kullanılmalıdır. Hipotansiyon ve hastanın bilinçsiz olması kullanımını sınırlayabilir. Seçilen ajanlar vital
bulguları elverdiğince etkilemeyen, etkisi kısa sürede başlayan ve sona eren, bu nedenle
nörolojik izleme olanak sağlayan ajanlar olmalıdır. Her ilaç kendi özelliğine göre uygun
klinik tablolarda kullanılmalıdır.
Midazolam
Bu amaçla en sık kullanılan ajan; en kısa etki başlama süresi ve en kısa
etki süresi süresine sahiptir. Diazepam ve lorazepam genellikle uzun etki süreleri
nedeniyle kullanılmaz. Midazolam serebral kan akımında azalmaya neden olduğu için
kafa içi basınç artışı durumlarında da kullanılablir. HSE’da kullanılan doz 0.1-0.2
mg/kg’dır
Ketamin
Disosiyatif bir indüksiyon ajanı olup, sedatif, analjezik ve amnestiktir. Bir miktar sempatomimetik etkisi nedeniyle hipotansif hastalarda kullanılabilir. Sempatomimetik etkisi astımlı hastalarda da tercih nedenidir. Kafa içi basıncının arttırdığından, kafa travmalı hastalarda ise tercih edilmezler. Bu nedenle hipertansif, psikiyatrik bozukluðu olan ve kafa travması olan hastalarda kullanılması önerilmez. HSE’da önerilen İV doz 1-2 mg/kg’dır
Etomidat
Çok kısa etkili, barbitürat olmayan, sedatif-hipnotik ajandır. Belirgin bir yan etki yapmaksızın, beyin tümörü ve kafa travması gibi hastalarda intrakraniyal basıncı da bir miktar düşürerek hızlı bir sedasyon yapar. Tek yan etkisi, tek dozda bile görülebilen belirgin sürrenal baskılanmasıdır. Tek başına sedatif etkisi hasta gevşemesi açısından yetersizdir paralitik ajanla gevşeme sağlanmalıdır.
Tiyopental
Barbitürat grubundan olan ilaç çok kısa etki başlama (10-20 sn) süresi ve
kafa içi basıncının azaltması nedeniyle avantajları vardır. Ancak özellikle doza ve veriliş hızına bağlı olarak hipotansiyon ve kardiyak depresyon yapabilirler. Özellikle hipotansif hastalarda çok dikkatli kullanılmalıdır. Histamin bağımlı alerjik reaksiyon nedeniyle astımlı hastalarda kullanılmazlar. HSE protokolünde önerilen doz 3 mg/kg’dır.
Fentanil
Kısa etkili, potent, sentetik bir opioid derivesidir. Naloksan ile etkileri hızla geri çevrilebilir. Yaklaşık otuz dakikada geri dönen bilinç değişikliği ve analjezi sağlar. Toraks rijiditesi, iskelet kaslarýnda nöbet benzeri kasılmalar ve doz bağımlı solunum depresyonu yapabilir. HSE’da önerilen doz 0.015 mg/kg’dır.
Nöromüsküler Blokerler
Paralizan ajanlar temel olarak iki gruptur. Depolarizan ve nondepolarizan ajanlar.
Depolarizan ajanların bilinen ve elimizdeki tek örneği süksinilkolin’dir. Nondepolarizan
ajanlardan ise vecuronium, panküronium ve atrakriumdur. Bu ilaçların etkileri hızlı başlar hızlı biter.
Çok güzel bilgiler web de boyle bilgiye rastlamadim tesekkurler