Anyon açığı ölçülen serum katyonları (pozitif yüklü partiküller) ile anyonları (negatif yüklü partiküller) arasındaki farkı ifade eder. Aslında Na+ ve K+ gibi pozitif yüklü iyonlar ile ölçülen anyonlar Cl- ve HCO3- gibi negatif yüklü iyonlar) arasındaki farkı temsil eder. Günlük pratikte ABD^de de olduüu gibi ölçülen katyon sodyum, anyonlar ise klor ve bikarbonatı esas alarak AA = Na – (HCO3+ Cl) formülü ile hesaplamaktayız. Normal Anyon Açığı (AA): 12±4 mEq/L’dir. Albümin düzeyi düşük olan hastalarda, AA albümin düzeyine göre düzeltilmelidir. Bazı Avrupa (EU) ülkelerinde ise Anyon açığı hesaplamasında katyon olarak potasyum değerini de hesaba katmaktadır. Bundan dolayı Avrupa hesaplamalarında anyon gag değerleri +4 mEq/L fazla çıkmaktadır. Potasyum değerinin de hesaba katıldığı Anyon Gap hesaplamasında normal aralık olarak 16±4 mEq/L değeri kabul edilir.
Anyon açığın en çok hesapladığımız durumlar metabolik asidoz vakalarıdır. İnsan vücudu elektriksel olarak nötrdür; bu nedenle gerçekte gerçek bir anyon açığı yoktur. Ama hesaplama yapılırken albümin ve bikarbonat konsantrasyonlarındaki değişiklikler özel dikkat edilmelidir. Referans olarak, normal bir anyon açığı serumdaki fosfat ve albümin konsantrasyonuna bağlıdır ve 4 ila 12 mmol/L arasında değişir. Ama serum Albumin değerinde her 1 g/dL’lik azalma, AG’de 2.5 mEq/L azalma oluşturduğu unutulmamalıdır. Artmış veya normal anyon açığı metabolik asidoz tipik olarak aşırı asit ve/veya azalmış bazdan kaynaklanır. Anyon açığındaki azalma genellikle albümin konsantrasyonundaki azalmadan kaynaklanır çünkü albümin birincil ölçülemeyen anyondur.
Anyon Açıklığı Artmış
Endojen asit yapımı artması
- Ketoasidoz
- Diabetes mellitus
- Açlık
- Laktik asidoz
- Şok
- Hipoksi
- Sepsis
- Travma
Ekzojen asitler
- Kan transfüzyonu (asit sitrat dekstroz nedeniyle)
- Salisilat (Aspirin) Zehirlenmesi
- Metanol (Sahte Rakı) Zehirlenmesi
- Etilen Glikol (Antifriz) Zehirlenmesi
Asit atılımının azalması
- Renal yetmezlik
Normal Anyon Açıklık
Serum Potasyumu Düşük
- GİS bikarbonat kayıpları (diyare, enterostomi, pankreatik fistül)
- Karbonik anhidraz inhibitörleri (asetazolamid)
- Üreter diversiyonu
- Renal tübüler asidoz
- Dilüsyonel (serum fizyolojik)
Serum Potasyumu Normal veya Yüksek
- Amonyum klorid
- Hidrojen klorid
- Arjinin hidroklorid uygulaması)
- Piyelonefrit
Anyon Açıklığı Azalmış
- Ölçülmeyen katyonların artması
- Kana anarmol katyonların ilavesi (lityum intoksikasyonu)
- Hipoalbuminemi
- Albuminin anyonik yükünün azalması
- Na ve K’ın düşük çıkmasına sebep olan hiperviskosite
- https://www.acilcalisanlari.com/kan-gazi-analizi-akil-karti.html
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK539757/
- https://jag.journalagent.com/tkd/pdfs/TKDA_42_2_194_202.pdf