Bartholin Kisti – Apsesi

Bartholin kisti, kadın dış genital bölgesinde yer alan Bartholin bezlerinin tıkanması sonucu oluşan, genellikle ağrısız ve yavaş büyüyen bir kistik yapıdır. Bu kistler, çoğu zaman belirti vermezken, enfekte olduklarında Bartholin apsesine dönüşerek şiddetli ağrı ve hassasiyet oluşturabilir. Bartholin kistleri, üreme çağındaki kadınlarda yaygın görülen bir durum olup, tedavi yaklaşımı kistin boyutuna, semptomlara ve enfeksiyon durumuna göre belirlenir.

Bartholin bezi kisti, genellikle tek taraflı, asemptomatik olan ve pelvik muayene veya görüntüleme çalışmaları sırasında tesadüfen tespit edilebilen iyi huylu bir tıkanıklıktır. Bartholin bezi tıkanıklığı, bölgeye travma, epizyotomi veya doğum sonrasında meydana gelebilir; ancak belirgin bir neden olmaksızın da gelişebilir.

Bartholin kistleri/apseleri ağırlıklı olarak doğurganlık çağındaki kadınlarda görülmektedir. Bartholin kistlerinin insidansı en sık ergenlik başlangıcında gözlemlenir ve menopoz dönemine kadar yaşla birlikte artar. Semptomatik Bartholin kistleri ve apseleri, yıllık jinekolojik muayenelerin %2’sini oluşturmaktadır.

Bartholin bezleri, üreme çağındaki kadınlarda kist ve apse oluşturabilir. Fizik muayene sırasında ikisini ayırt etmek genellikle zordur. Kist genellikle 2-4 cm çapında olup disparoni, idrar irritasyonu ve belirsiz pelvik ağrıya neden olabilir. Kist genellikle, stafilokok, streptokok ve E. coli içeren, pürülan olmayan sıvı ile doludur.

Bartholin bezi kisti/apsesi şüphesi olan bir hastayı değerlendirirken, semptomların süresi; yürüme, oturma, ayakta durma veya cinsel ilişki gibi aktivitelerle hassasiyet; pürülan akıntı; ve önceki Bartholin bezi kisti/apsesi, vajinal kanama/akıntı veya cinsel yolla bulaşan enfeksiyon öyküsü hakkında bilgi almak önemlidir. Bartholin kistleri genellikle asemptomatik oldukları için uzun bir seyir gösterebilir. Hastanın yaşını da göz önünde bulundurmak gerekir, çünkü nadir de olsa maligniteler benzer bir klinik tabloyla ortaya çıkabilir.

Fizik muayenede genellikle vulvanın alt kısmında (sol veya sağ tarafta) bir tarafın dışa doğru çıkıntı yaptığı asimetri gözlemlenir. Bartholin bezi apseleri, Bartholin kistlerinden farklı olarak oldukça ağrılıdır. Her ikisi de genellikle tek taraflı olmakla birlikte, Bartholin apseleri palpasyonda hassas, eritemli, sert (indüre), dalgalanma alanı (fluktuasyon) içerebilen ve/veya pürülan drenajın olduğu lezyonlar şeklinde görülebilir.

Bartholin bezi kist apseleri genellikle ek laboratuvar veya radyografik incelemeler gerektirmez; ancak, apse insizyonu ve drenajı sırasında yara kültürü ve biyopsi yapılabilir. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan şüpheleniliyorsa, gonore ve klamidya dahil olmak üzere bir cinsel yolla bulaşan enfeksiyon paneli değerlendirilmelidir ve uygun tedavi başlatılmalıdır.

Eğer kitle atipik bir şekilde seyrediyorsa veya hasta 40 yaşın üzerindeyse, malignite şüphesi nedeniyle biyopsi düşünülmelidir.

• Diğer kistler (inklüzyon kisti, Gartner kisti, Skene bezi kisti, sebase kist, Nuck kanalı kisti)
• Vajinal prolapsus
• Vulvar anjiyomiyofibroblastom
• Endometriozis
• Koryokarsinom
• Miyeloid sarkom
• Perineal leiomyom
• Miksoid leiomyosarkom
• Fibrom
• Anjiyomiksom
• Hematoma
• Miyoblastom
• İskiyorektal apse
• Follikülit
• Fibroadenom
• Lipom
• Papiller hidradenom
• Siringom
• Adenokarsinom
• Skuamöz hücreli karsinom

Asemptomatik Bartholin kistleri ek bir tedavi gerektirmez. Kendiliğinden drenaj gösteren Bartholin kistleri veya apseleri, sıcak oturma banyoları ve analjeziklerle konservatif olarak yönetilebilir.

Cerrahi veya konservatif herhangi bir tedavi yönteminin nüks oranı açısından diğerine üstünlüğü olmamakla birlikte, ilk kez gelişen Bartholin apseleri, tedavinin kolaylığı ve etkinliği nedeniyle Word kateter yerleştirilerek yapılan insizyon ve drenaj ile tedavi edilebilir.

Bartholin Bezinin Çıkarılması

Diğer tedaviler etkili olmadıysa ve Bartholin kistleri veya apseleri tekrarlıyorsa, etkilenen Bartholin bezinin çıkarılması için cerrahi müdahale önerilebilir. Bu operasyon genellikle genel anestezi altında yapılır ve  hasta hastaneye yatırılır.

Diğer tedavi yöntemleri

• İğne aspirasyonu
• Gümüş nitrat bezi ablasyonu
• Karbondioksit lazeri

Spontan Drenaj
Eğer kist veya apse rüptüre olmuş ve püy drenajı başlamışsa, Bartholin bezi çevresinde selülit gelişen hastalar genellikle antibiyotik tedavisinden fayda görür.

Daha fazla reçete bilgisine buradan erişebilirsiniz.

Medikal Tedavi
Eğer Bartholin bezi çevresinde selülit bulguları varsa antibiyotik tedavisi kullanılabilir.

Antibiyotik Önerileri

• Önerilen toplam tedavi süresi: 5 gün
• Standart Tedavi: Ko-amoksiklav 625 mg, 8 saatte bir oral olarak
• Penisilin Alerjisi: Ko-trimoksazol 960 mg, 12 saatte bir oral olarak VE Metronidazol 400 mg, 8 saatte bir oral olarak
• Gebelikte Tedavi: Amoksisilin 1 g, 8 saatte bir oral olarak VE Metronidazol 400 mg, 8 saatte bir oral olarak
• Gebelik & Penisilin Alerjisi: Klindamisin 300 mg, 6 saatte bir oral olarak

Prognoz oldukça iyidir; ancak, yalnızca aspirasyon yapılan kistlerde yüksek nüks oranları bildirilmiştir. Fistülizasyon, marsüpyalizasyon ve gümüş nitrat veya alkol skleroterapisi arasında iyileşme ve nüks oranları benzerdir. İğne aspirasyonu ve insizyon ile drenaj, en basit prosedürler olmasına rağmen, nispeten daha yüksek nüks oranları nedeniyle önerilmemektedir.

Bartholin bezi kistlerinin geleneksel cerrahi yöntemlerle tedavisi, kanama, postoperatif disparoni, enfeksiyonlar ve genel anestezi gerekliliği gibi bazı dezavantajlar ve komplikasyonlar ile karakterizedir. Buna karşılık, CO₂ lazer cerrahisi daha az invaziv olabilir ve geleneksel cerrahinin birçok sorununu çözdüğü için daha etkili bir tedavi yöntemi olarak değerlendirilebilir.

• https://www.mdedge.com/obgyn/article/173573/surgery/excision-bartholin-gland-cyst
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK532271/
• https://apps.nhslothian.scot/refhelp/guidelines/gynaecology/bartholinscystsandabscesses

Vajinit Reçetesi