Virüsler akut tonsillofarenjitlerin en sık karşılaşılan etkenleridir ve oluşturdukları enfeksiyon klinik olarak bakteri enefeksiyonlarından özellikle en fazla etken olan A grubu beta hemolitik streptokok (AGBS) enfeksiyonlarından ayırt edilemez. Bakteriyel enfeksiyon düşündüren semptom ve bulguları olan hastalarda en ideal yöntem hızlı antijen testi ve/veya boğaz kültürü uygulamalarıdır. Ancak ülkemizde başvuru sayılarının çok yüksek olması ve yüksek maliyet ve referans laboratuarlarına gereksinim olmasından dolayı test yapmamız imkansız gibi görünmektedir. Skorlama sistemlerinin kullanımı viral enfeksiyonun bakteriyelden ayrımı için bizlere yardımcı olabilir. Skorlama sistemlerinden en fazla tercih edileni Centor Kriterleridir. 3’ten az kriteri sağlayan hastalarda bakteriyel enfeksiyon açısından ek tetkiğe gerek yoktur.
Modifiye Centor Skalası
KRİTER
- Ateş>38℃ (1 Puan)
- Öksürük yokluğu (1 Puan)
- Şişmiş, ağrılı/hassas anterior servikal lenf nodu (1 Puan)
- Hipertrofik veya eksudatif tonsiller (1 Puan)
- Yaş
3-14 Yaş (1 Puan)
15-44 Yaş (0 Puan)
> 44 Yaş (-1 Puan)
Bu test bir işe yaramaz. Hersonuçta ampirik tedavi verilebilir diyor ne anladım bu işten ?
Toplam Skor ve Yorumlama:
0-1 puan: Bakteriyel enfeksiyon olasılığı düşük, antibiyotik genellikle önerilmez.
2-3 puan: Orta düzeyde risk; streptokok testi (hızlı antijen testi veya boğaz kültürü) önerilebilir.
4-5 puan: Yüksek risk; antibiyotik tedavisi düşünülebilir veya streptokok testi yapılabilir.
Bu skala, gereksiz antibiyotik kullanımını önlemek ve doğru tedavi planını oluşturmak için kullanışlıdır. Ancak, Centor Skalası tek başına tanı koymak için yeterli olmayabilir ve klinik değerlendirme ile desteklenmelidir.