Bu İçerik Sadece Aboneler İçindir
Etanol de fomepizol gibi bir ADH inhibitörüdür. ADH’ın etanole olan afinitesi metanolden 10-20 kat fazla iken, etilen glikole olan afinitesinden 100 kat fazladır. Böylece hastaya alkol dehidrogenaza yüksek afinitesi olan etanol verilerek metanol ve etilen glikol metabolizması yarışmalı olarak inhibe edilip ana bileşenlerin toksik metabolitlerine dönüşmesini engellemektir. Metanol ya da etilen glikol metabolizması etanol tarafından bloke edildiğinde yarı ömürleri 17-30 saat düzeyine uzar. Bu yüzden etanol ile birlikte alımlarda semptomların görülme süresi uzayabilir.
Fomepizolün alkol dehidrogenaz inhibitör etkisi daha güçlü olmakla birlikte, etki süresi de hafifçe daha uzundur. Santral sinir sistemi depresyonu, hepatotoksisite, hipoglisemi gibi yan etkiler fomepizol ile daha az sıklıkla görüldüğünden, bulunduğu ülkelerde, toksik alkol zehirlenmesi durumunda fomepizol birinci tercihtir. Pahalı olmasından ötürü Türkiye’de kısıtlı sayıda merkezde bulunmaktadır. Bu yüzden ülkemizde etanol uygulaması daha fazla tercih edilmektedir.
Etki Başlangıcı: 10 dk dan kısa
Etki süresi: 30-85 saat
Yarılanma Ömrü (t½): 24-30 saat ( 15-20 mg / dL / saat)
Metabolizma: Karaciğer
Atılım:: İdrar, akciğerler
- Metanol Alımı
- Etilen Glikol Alımı
Antidot Tedavi Endikasyonları
- Serum metanol seviyesi 6,2 mmol/L veya 20 mg/dl üzerinde ise
- Toksik dozda metanol alımı öyküsü sonrası osmolar açığın >10 mOsm/L olması
- Şüpheli metanol alım öyküsü sonrası aşağıdaki durumlardan en az ikisinin bulunması
-Arteryel pH <7,3
-Bikarbonat <20 mmol/L
-Osmolar açık >10 mOsm/L
-Klinik bulgular ile beraber yüksek anyon açıklı metabolik asidoz
Hastya etanol verilecekse mutlaka başlangıç kan etanol düzeyi ölçülmelidir. Eğer 100 mg/dl üzerindeyse yükleme dozu gereksizdir. Etanol oral ya da IV olarak verilebilir. IV olarak verilmesinin potansiyel yan etkileri; SSS depresyonu, hipotansiyon, kusma, hipoglisemi, tromboflebit olabilir, çocuklarda bu yan etkiler daha sınırlıdır. Oral verilmesi gastrite sebep olabilir.
Etanolün dozlanması biraz karmaşıktır ve uygulama sırasında hastanın izlenmesi zordur. Hastada sarhoşluk gibi ek yan etkilere sahiptir. Etanol intravenöz veya oral yoldan verilebilir. Bununla birlikte hastanın bu kadar uzun bir süre sarhoş olmasına neden olmak uygun olmayacağından sadece fomepizol mevcut değilse verilmelidir. Etanol ile tedavi edilirken hedef terapötik serum konsantrasyonu 80 ile 120 mg / dL aralığındadır. İntravenöz etanol formüler genellikle % 10’dur ve hedef plazma konsantrasyonu (C = 100 mg / dL), etanol dağılım hacmi (V = 0.6 L / kg) ve hastanın ağırlığı kullanılarak bir yükleme dozu hesaplanır.
| Doz | İntravenöz | Oral | |
| %5 | %10 | %50 | |
| Yükleme | 15 ml/kg | 8-10 ml/kg | 2 ml/kg |
| İdame | 2-4 ml/kg/saat | 1-2 ml/kg/saat | 0.2-0.4 ml/kg/saat |
| İdame (HD) | 4-7 ml/kg/saat | 2-3.5 ml/kg/saat | 0.4-0.7 ml/kg/saat |
İV Doz: % 10 500 ml intravenöz etanol 8 mL / kg’lık bir yükleme dozu ile 30-60 dk içinde infüze edilir ve ardından saatte 1 ile 2 mL / kg idame dozu ile infüzyona devam edilir. Diyaliz sırasında idame dozu iki katına çıkar.
Oral Doz: % 50 oral etanol, 2 mL / kg yükleme dozu ve ardından saatte 0.2 ila 0.4 mL / kg yükleme dozu ile uygulanabilir. Diyaliz sırasında idame dozu iki katına çıkar.
Bir hastanın şiddetli semptomatolojisi, ciddi metabolik bozuklukları varsa, diyalize ihtiyaç duyuyorsa veya antidot olarak etanol ile tedavi ediliyorsa yoğun bakım ünitesine kabul edilmesi uygundur.
Gebelik kategorisi İV olarak uygulandığında C’dir. Hamile kadınlarda yapılan kontrollü çalışmalar, fetal risk kanıtı göstermemektedir.
Anne sütüne yaklaşık olarak anne serum düzeyi kadar geçer.
- Sarhoşluk
- Hipoglisemi
- Bulantı ve kusma
- Hiperemi
- Poliüri
- Santral sinir sistemi depresyonu
- Flebit ve hipertonik hiponatremi (iv yoldan verildiğinde)
Klinikte bildirilen vakalara göre 1 çay kaşığı metanol alımı bile fatal sonlanır. Potansiyel olarak ölümcül bir metanol dozu, kilogram başına yaklaşık 30 ila 240 mL veya 1 gramdır. Minimum 30 mL metanol alımında kalıcı görsel hasar meydana gelebilir. Ana bileşik, metanol, artan ozmolaliteden sorumludur. Diğer alkollerin çoğunun aksine, metanolün kendisi sarhoş edici değildir ve bu daha düşük moleküler ağırlığıyla ilgili olabilir. Formik asit ilişkili anyon açığı metabolik asidozunu ve uç organ hasarını açıklayan birincil toksik metabolittir. Bu nedenle metanol metabolize edildikçe ozmolar boşluk azalır ve anyon açığı artar. Format birikimiyle ilişkili bir anyon açığı metabolik asidozunun gelişimi, kolayca ortadan kaldırılamayan organik asitlerin (örneğin, formik asit ve format) birikmesi nedeniyle çok faktörlüdür, ve formatın sitokrom oksidaz inhibisyonuna bağlı oksidatif fosforilasyonun bozulması. Formate’nin mitokondriyal solunumu engellemesi, formatın formik asit olarak kan-beyin bariyerini geçme yeteneğini artırabilen bir dereceye kadar laktatemiye de neden olabilir. Laktat ayrıca, alkol metabolizmasıyla ilişkili artan NADH / NAD oranından piruvatın laktata artan şantına ikincil olarak yükselir. Son organ hasarı ve retina toksisitesi temel olarak formik asidin oksidatif stresinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, özellikle putamen ve globus pallidusta gözlenen bazal gangliyon lezyonlarıyla ilişkili parkinson benzeri semptomatoloji de bildirilmiştir. Bu, potansiyel olarak ana bileşik olan metanolden kaynaklanmaktadır. Formatın formik asit olarak kan-beyin bariyerini geçme yeteneğini artırabilir.
- Gülhane Eczacılık Bilimleri Merkezi Etil Alkol Çözeltisi % 10 500ml
- www.acilcalisanlari.com/metanol-sahte-alkol-zehirlenmeleri.html
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482121/
- https://reference.medscape.com/drug/alcohol-ethyl-ethanol-343730
- https://go.drugbank.com/drugs/DB07906
- https://www.tatd.org.tr/tr/haberler/metanol-sahte-alkol-zehirlenmesine-yaklasim
- http://file.atuder.org.tr/_atuder.org/fileUpload/iio9Y7q942Eg.pdf
