Kanser tedavisi alan hastalarda %10-80 arasında görülme sıklığı olan, en sık acile başvuru sebeplerinden birisi Febril nötropenidir.
Amerika Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (Infectious Diseases Society of America :IDSA) ve Amerikan Klinik Onkoloji Derneği (American Society of Clinical Oncology:ASCO)’nun en son 2018 yılında yaptıkları tanıma göre Febril Nötropeni kemoterapi alan hastalarda ;
- Mutlak nötrofil sayısının milimetreküpte 500’ün altında olması ya da 48 saat içinde Nötrofil sayısının milimetreküpte 500’ün altına düşeceğinin öngörülmesi ile birlikte
- Vücut sıcaklığının tek seferde 38,3C derecenin üzerinde ölçülmesi ya da bir saat boyunca 38,0C derecenin üzerinde seyretmesi olarak tanımlar.
Acil Serviste Genel Nötrofil Sayısına Göre Sınıflama;
- 1.000-1.500/mm3 ’ün altında ise hafif
- 500-1000/mm3 ise orta
- 500/mm3 ’ün altıda ise ağır
- 200/mm3 ’ün altındaysa çok ağır
nötropeni olarak sınıflandırılır.
Febril nötropeni gelişen her hasta klinik olarak aynı şekilde seyir göstermemektedir. Son zamanlarda üzerinde durulan en önemli konulardan bir tanesi febril nötropenik hastaları düşük ve yüksek riskli hasta guruplarına ayırmak , hastalarda prognozun önceden tahmin edilmeye çalışılması ve hastane yatışlarını azaltmaktır. Febril Nötropeni hastalarında düşük riskli grubu belirlemek ve hastane yatışını azaltmak için bu iki dernek Uluslarası Kanserde Destekleyici Tedavi Derneği Sınıflaması (Multinational Association for Supportive Care in Cancer :MASCC) Risk skorunu önermektedir.
MASCC skoru nötrofil sayısı 500/mm3’den altında olmak şartı ile nötropeni derinliği ve süresinden bağımsızdır. Burada maksimum skor 26’dır. Skor≥21 olan hastalar düşük risk gurubunda değerlendirilir.
| MASCC Risk Skorlaması Kriterleri | ||
| Hastalık Yükü |
|
|
| Sistolik Kan Basıncı >90mm/Hg |
| |
| Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı olmaması |
| |
| Solid tümör olmaması ya da hematolojik malignitesi varsa daha önce fungal enfeksiyon geçirmemiş olması |
| |
| Parenteral sıvı ihtiyacı olacak dehidratasyon olmaması |
| |
| Hastane dışında gelişmesi |
| |
| Yaş<60 |
| |
MASCC skorunun 21’in altında olması ve komorbit hastalığının olması durumunda hastalar çoğu zaman hospitalize edilip IV antibiyotik ile tedavi planlaması yapılmalıdır.
MASCC skorunun 21’n üzerinde olduğu ve ek hastalığın olmadığı ve mevcut durumun kısa süreli olacağı düşünülüyorsa hastalar ayaktan antibiyotik tedavisi ile taburcu edilebilirler.
- National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Clinical Practice Guidelines in Oncology. Prevention and treatment of cancer-related infections. Version 1.2018. http://www.nccn.org (Accessed on August 01, 2018).
- Cander Acil Tıp Temel Başvuru Kitabı
- http://www.thd.org.tr/thdData/Books/332/febril-notropeni-2011-zahit-bolaman.pdf
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/acem.13079
