Bu İçerik Sadece Aboneler İçindir
Hipertonik salin, normal kan serumundan daha yüksek sodyum konsantrasyonuna sahip suda çözünmüş NaCl’den oluşan kristaloid intravenöz sıvılardır. Hem %3 hem de %5 hipertonik salin şu anda hiponatremi ve artmış kafa içi basıncında (ICP) kullanım için FDA onaylıdır.
Hiponatremide uygulanan hipertonik sıvılar, plazma ve interstisyel sıvıya kıyasla daha yüksek konsantrasyonda çözünen (Her 100 mmilitresi 3 gr NaCl) içerir; bu bir ozmotik gradyan oluşturur ve sıvıyı interstisyel boşluktan intravasküler boşluğa yönlendirir. İntravasküler hacimdeki bu artış, eşit hacimlerde normal salin veya diğer izotonik sıvılarla karşılaştırıldığında ortalama arteriyel basıncı (MAP), atım hacmini ve kalp debisini artırır. Ayrıca diyastol sonu basınçta önemli bir artış sağlar ve pulmoner vasküler direnci düşürürler. Hipertonik salinle normal saline göre benzer plazma hacimleri elde etmek için daha az toplam hacim uygulanmasını gerektirir. Hipertonik salin, böbreklerden su kaybını azaltan hipofiz bezinden vazopressin salınımını uyarır.
Beyin ödemi ve yüksek kafa içi basıncı (ICP) artışları (kafa içi tümörleri, beyin hematomları, travmatik beyin yaralanmaları, beyin enfarktları ve kafa içi kanamaları) olan hastalarda önemli morbidite ve mortalite nedenidir. Kafa içi basınç artışı durumunda intaravenöz verilen hipertonik salin, kanın ozmolaritesini arttırır, bu da ekstravasküler boşluktan gelen sıvının intravasküler boşluğa girmesine izin verir, bu da beyin ödeminde azalmaya, beyin kan akışının iyileşmesine ve BOS üretiminin azalmasına neden olur. Araştırmalarda %3 hipertonik salinin, %20 mannitole benzer şekilde ICP’yi azalttığını gösterilmiştir. Her iki hipertonik sıvının da hemodinamik üzerinde benzer etkileri vardır. Hipertonik salin, serum sodyumunda artışa yol açar ve muhtemelen artan serum sodyumunun ADH salınımına neden olması nedeniyle mannitolden daha az diüretik etkiye sahiptir. Travmatik beyin hasarında mannitolden sonra uygulanan hipertonik salinim, ICP’yi düşürmenin yanı sıra serebral oksijenasyonun iyileştirdiği gösterilmiştir.
Kronik sinüzit tedavisinde hipertonik salin solüsyonlarını mukosiliyer klirensi ve siliyer atım sıklığını arttırdığı gösterilmiştir. Kronik sinüzitli hastalarda normal saline göre daha etkili olduğu gösterilmiş.
- Hiponatremi
- Artmış kafa içi basıncında
- Sinüzit
- Rinit
Artmış sıvı ve sodyum yükleri nedeniyle konjestif kalp yetmezliği veya böbrek yetmezliği olan hastalarda hipertonik salin ile dikkatli olunmalıdır.
NEOFLEKS HİPERTONİK % 3 sodyum klorür
Her 100 ml çözelti 3.0 gr sodyum klorür
Akut semptomatik hiponatremi:
Hiponatreminin tedavisi hiponatreminin derecesine, hiponatreminin süresine, semptomların şiddetine ve volüm durumuna bağlıdır.
- Şiddetli semptomatik hiponatremi: 150 ml %3’lük hipertonik infüzyonunu yaklaşık 20 dk sürede gidecek şekilde verilmeli. Bu uygulamayı (20 dk’da 150 ml %3’lük infüzyonu) 2 defa veya hedef değere ulaşana kadar tekrar edilmesini önermektedir. Hedef değer ise ilk 1 saatte Na konsantrasyonunu 5 mmol/l artırmak ve semptomaların gerilemesini sağlamaktır. Bu hastaları yakın monitörize edebileceğiniz bir alanda takip edilmesi önerilir.
- Hafif ila orta derecede semptomatik hiponatremi: Hiponatremi nedenlerine yönelik tanısal testlere başlanması önerilmektedir. Hiponatremiyi derinleştirebilecek ilaç alımı gibi faktörler varsa sonlandırılmalı. Bu hastalarda nedene yönelik tedavi önerilmektedir. Acil tedavide sadece 1 defa 150 ml %3’lük hipertonik infüzyonunun 20 dk’da verilmesini önerilmektedir. Hedef 24 saatte Na konsantrasyonunda 5 mmol/l artış olmalıdır. İlk 24 saatte 10 mmol/l diğer günlerde ise günde 8 mmol/l’den fazla Na artışından kaçınılmalıdır. Nihai hedef yine 130 mmol/l’dir. Serum Na kontrolünü 1. saat, 6. saat, 12. saatte bakılması önerilmektedir.
Hipertonik salin de gebelik kategorisi C’dir.
Yüksek sodyum içeriğinden dolayı yenidoğanlarda kanda sodyum miktarının çok artması sebebiyle dehidratasyona sebep verebileceğinde çok gerekli olmadıkça emzirme döneminde kullanılmamalıdır.
- Hiperkloremik metabolik asidoz
- Hipernatremi
- Ozmotik demiyelinizasyon
Hipertonik salin ile ilişkili çok az yan etki vardır, ancak çoğu bolusların aksine daha uzun infüzyon süreleri ile ilişkilidir. Olası bir yan etki ise hiperkloremik metabolik asidozdur. Hastalarda aynı nedenlerle uzun süreli uygulama ile hipernatremi de gelişebilir. Bilinen diğer bir etki, şiddetli hiponatremi çok hızlı düzeltildiğinde ozmotik demiyelinizasyon sendromudur.
NEOFLEKS HİPERTONİK % 3 sodyum klorür sudaki çözeltisi
50 ml, 100 ml, 150 ml ve 250 ml
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK542194/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7458171/
- https://www.scirp.org/Html/4-2460083_31845.htm
