Bu İçerik Sadece Aboneler İçindir
Mastitler memenin inflamasyonu ile seyreden enfeksiyöz ya da nonenfeksiyöz hastalıklarıdır. Laktasyonel mastit, mastitin en yaygın şeklidir ve en sık emzirme döneminde (puerperal) süt stazı ve üzerine eklenen enfeksiyonlarla beraber gözlenir. Emzirme dönemi dışında da mastitler; tekrarlayan enfeksiyonlar ve abse ile karşımıza çıkabilir. Lohusalık mastiti olarak da bilinen laktasyonel mastit, tipik olarak süt kanallarının cilt çatlakları yoluyla bakterilerin girişinden kaynaklanan enfeksiyöz bileşenlerle uzun süreli tıkanmasından kaynaklanır. Hastalarda eritem, ağrı ve şişlikten oluşan bir odak alanı gelişebilir ve ateş de dahil olmak üzere ilişkili sistemik semptomlar olabilir. Bu, en yaygın olarak emzirmenin ilk altı haftasında ortaya çıkar, ancak emzirme sırasında herhangi bir zamanda da ortaya çıkabilir.
- En sık etken Staphylococcus aureus
- Streptococcus pyogenes
- Escherichia coli
- Bacteroides türleri
- Koagülaz negatif stafilokoklar
Memede
- Ağrı
- Eritem
- Ateş
klasik triadıdır. Bakterilerin yerleşmesi için ortam oluşursa enfeksiyon meydana gelir. Hastalarda sıklıkla titreme, miyalji ve halsizlik gibi diğer sistemik semptomlarda eklebilir.
Laktasyonel mastitin ilk tedavisi doğru emzirme desteği verilerek süt akışının sağlanmasıdır. Bu yüzden öncelikle hastalar emzirmeye, pompalamaya veya elle sağmaya devam etmeye teşvik edilmelidir. Emzirme bebek için zararlı değildir, aynı zamanda sütü boşaltmanın ideal yoludur. Göğüsleri tamamen boşaltmaya devam etmenin, hem antibiyotikle hem de antibiyotiksiz tedavi edilen hastalarda semptomların süresini azalttığı gösterilmiştir. Emzirmeden veya sütü sağımadan hemen önce memeye uygulanan ısı (ılık ıslak havlu), sütün akmasını artırmaya yardımcı olabilir ve boşalmayı kolaylaştırır. Yine sağım veya emzirme sonrası memeye uygulanan soğuk kompresde ödem ve ağrının azalmasına yardımcı olabilir.
Doğru emzirme desteği %95 oranında başarı sağlansada; 12-24 saat içinde rahatlamayan, şikayetleri devam eden, sepsis bulgulrı görülen, meme başı çatlağı bulunan, kültür sonucu enfeksiyöz mastit düşündüren olgularda antibiyoterapi başlanmalıdır. Etiyolojide en sık etken stafilokokus aureus olduğu içinbuna yönelik antibiyotık başlanmalıdır. Metisiline dirençli Stafilokok aureus (MRSA) risk faktörleri olmayan hafif enfeksiyon düşünülen olgularda, dikloksasilin veya sefaleksin (Sef) ile ayakta tedavi olarak başlatılabilir. Hastanın penisiline alerjisi varsa eritromisin kullanılabilir. Hastanın MRSA enfeksiyonu için risk faktörleri varsa, tedavi seçenekleri arasında trimetoprim-sülfametoksazol (TMP-SMX) veya klindamisin bulunur. Bir aylıktan küçük bebekleri emziren kadınlarda ve sarılıklı veya prematüre bebeklerde TMP-SMX’ten kaçınılmalıdır. Bir hastanın hastaneye yatırılması gerekiyorsa, kültürler ve duyarlılıklar geri dönene kadar vankomisin ile ampirik tedavi başlatılmalıdır. Uygun ayakta tedavi süresi ile ilgili yeterli çalışma yoktur, ancak çoğu kaynak 10-14 günlük bir süre önermektedir.
Periduktal mastit ampirik olarak amoksisilin-klavulanat ile tedavi edilir. Alternatif seçenekler arasında dikloksasilin ve metronidazol veya sefaleksin ve metronidazol kombinasyonu yer alır. Eğer apse düşülüyor ise, ultrason kılavuzluğunda iğne aspirasyonu ile apse boşaltımı sonrasında antibiyotik tedavisi önerilen yönetim stratejisidir. Periduktal mastit sıklıkla tekrarlayan bir durumdur. Bir hastada tekrarlayan enfeksiyonlar varsa, iltihaplı kanalların cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.
Ağrı kontrolü için non-steroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) kullanılabilir.
IGM’nin tedavisi tartışmalıdır. Mevcut tedavi stratejileri geniş ölçüde değişir ve gözlem, kortikosteroidler, immünosupresanlar, antibiyotikler ve ameliyatı içerebilir.x
I- Sef® ( sefaleksin) 1 gr tablet DIB s:2×1
- Hafif orta şiddetli vakalarda günde 2 defa alınır.
- Erişkinlerde günde 1-4 g arası dozlarda kullanılabilir. Genellikle 12 saatte bir 1 gr dozları yeterlidir.
- Uygulama süresi 7-14 gün arası değişebilir.
II-Parol® (parasetamol) 500 mg Tablet DIB s:4×1
- Eğer hastada 38C’ nin üzerinde ateş mevcutsa tek seferde 1gr parasetamol alması önerilir. İdamesinde günde 4 defa 500mg parasetamol 3 gün önerilir.
III-Madecassol® (Centella asiatica) Krem DIB s:2×1
- Madecassol kremi , meme başı çatlak ve yarıkları için meme başına ve çevresine günde 2 defa önerin. Emzirme öncesi krem sürülen memeyi ılık su ile mutlaka temizlemesini ve sonrasında emzirmesini önerin.
I- Augmentin BID® (Amoksisilin Klavulanik Asit) 1 gr tablet DIB s:2×1
- Hafif orta şiddetli vakalarda günde 2 defa alınır.
- Uygulama süresi 7-14 gün arası değişebilir.
III- Arveles® (Deksketoprofen) 25 mgr Tablet DIB s:2×1
- Ağrı ve ödem için antiinflamatuar olarak kullanılır.
- Ağrı şiddetine göre önerilen doz genellikle her 4-6 saatte bir 12,5 mg veya 8 saatte
bir 25 mg’dır. Günlük toplam doz 75 mg’ı geçmemelidir. - Semptomları kontrol etmede gerekli olan en kısa süre için etkili olan en düşük dozu kullanarak istenmeyen etkiler en aza indirilebilir.
O91 | Meme enfeksiyonları, doğumla birlikte |
O91.0 | Meme ucu enfeksiyonu, doğumla beraber |
O91.1 | Meme apsesi, doğumla birlikte, |
O91.2 | Pürülan olmayan mastit, doğum ile beraber |
O92 | Memenin ve laktasyonun diğer bozuklukları, doğumla birlikte |
O92.0 | Rekrakte meme ucu, doğumla birlikte |
O92.1 | Çatlamış meme ucu, doğumla birlikte |
O92.2 | Memenin diğer ve tanımlanmamış bozuklukları, doğumla birlikte |