Bu İçerik Sadece Aboneler İçindir
Morfin, analjezik olarak bilinen opioidlerin prototipidir. Acil serviste kısa sürede iyi bir analjezi sağlaması nedeniyle akut şiddetli ağrının tedavisinde ilk uygulanan ilaç olarak tercih edilir. Faydalı etkilerinin yanında toksik etkilerini iyi bilmek gerekir. Ayrıca bağımlılık ve madde kötüye kullanımı da söz konusudur. Analjezik ve antitusif etkileride vardır.
Etki Başlangıcı: 5 dakika
Etki süresi: 2-4 saat
Yarılanma Ömrü (t½): 2-4 saat
Metabolizma: Karaciğer
Atılım: İdrar
Antidot: Nalokson
Morfin Hidroklorür® Osel 10 mg/ml ampul
Morfin, merkezi sinir sistemi üzerinde etkili olan bir opioid analjezik (ağrı kesici) maddedir. Ağrı kesici etkisi, opioid reseptörlerine bağlanarak ve bu reseptörler aracılığıyla çeşitli mekanizmalarla ağrı algısını azaltarak gerçekleşir.
Opioid reseptörleri üç ana türde bulunur:
- Mu (μ) Reseptörleri: Morfin, özellikle bu reseptörlere yüksek afinitesi olan bir opioidtir. Mu reseptörleri, analjezi (ağrı kesme), ödül etkileri, solunum düzenlemesi ve bağırsak motilitesi gibi birçok etkide rol oynar.
- Delta (δ) Reseptörleri: Delta reseptörleri de opioid analjeziklerle etkileşime girer. Ancak, mu reseptörlerine göre daha az etkili oldukları düşünülür.
- Kappa (κ) Reseptörleri: Kappa reseptörleri de opioid analjeziklerin etkileşime girdiği reseptörlerden biridir. Mu reseptörlerine benzer şekilde analjezik etkiye sahip olabilirler.
- Analjezi: Ağrı kontrolüa amacıyla şiddetli ağrılı durumlarında
- Anksiyolitik: Akut koroner sendrom da ağrı ve anksiyetenin giderilmesi
- Konjestif kalp yetmezliğine bağlı akciğer ödemi
- Diğer opioid analjezikler, etanol, sedatif hipnotikler ve antidepresanlar ile birlikte kullanıldığında merkezi sinir sistemini baskılayıcı etkisi artar.
- Aminofilin, fenitoin, fenobarbital ve sodyum bikarbonat solüsyonları ile geçimsizliği olduğundan aynı enjektöre çekilmemelidir.trans
- Astım
- Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı
- Kronik Karaciğer hastalığı
- Uyku Apne Sendromu
Yetişkin: 0.05-0.1 mg/kg ( önerilen doz 0.1 mg/kg) IV yavaş bolus şeklinde yapılarak ağrı geçene dek ilaç titre edilebilir veya 100 ml izotonik içinde hızlı infüzyon yapılabilir.
1 amp =1 ml=10 mgr
10 mgr / 1 ml morfin 9 ml sf ile sulandırılır.
1 ml de 1 mgr morfin bulunur.
Örnek: 60 kg hasta için 6 ml yapılır.
Çocuk: Çocukta intravenöz yavaş sf ile 0.05-0.1 mg/kg ( önerilen doz 0.1 mg/kg) IV yavaş bolus şeklinde yapılarak ağrı geçene dek ilaç titre edilebilir veya 100 ml izotonik içinde hızlı infüzyon yapılabilir.
İV: İntravenöz uygulama en güvenilir ve en hızlı etki başlangıcını sağlar, ilk 1 dakikada başlar, 5-20 dakika içinde ‘’peak” etkisi görülür. Analjezi dozu 0,05- 0,2 mg/kg (ıv) uygulanım sonrası 1.2-2.5 dakikalık ilk hızlı distribüsyon fazı başlar, uygulamadan sonraki 10 dakika içinde ilacın %96-98’ i plazmadan temizlenir. Genel intravenöz doz her 3-4 saatte bir 10 mg’dır. Morfin, dokulara büyük miktarlarda bağlandığından dağılım volümü nispeten geniştir. İntravenöz uygulandığında hızla plazmadan uzaklaşır ve plazma konsantrasyonları ile farmakolojik aktivitesi arasında korelasyon göstermez. Morfinin eliminasyon yarı ömrü 2-4 saattir. Morfin uzun etkili bir opioiddir. Analjezik etkisi ortalama 1-3 saat sürer ama bu etki 6 saate kadar uzayabilir
ORAL: Oral alınan tablet veya kapsülr formları 30-60 dakika içinde etkisini göstermeye başlar. Bu etki yaklaşık 8-12 saat devam eder.Oral uygulamada etki 15-60 dakika arasında başlar; ancak gastrointestinal sistem absorpsiyon her zaman tahmin edilebilir durumda değildir
İM: IM uygulama, enjeksiyonla ilişkili ağrı, değişken emilim ve pik etkiye ulaşma süresinin gecikmesi nedeniyle genellikle önerilmez.
İntramüsküler uygulamadan sonra iyi absorbe edilir. Etki başlaması 15-30 dakikadır. ‘’Peak” etkiye 45-90 dakika içinde ulaşır. Intramüsküler ve subkutan uygulandığında, plazmaya olan dağılım daha yavaş ve sürekli olmaktadır.
Gebelik kategorisi C’dir. Plasenta bariyerini hızla aşar. Doğumun 2. safhasında (serviks dilatasyonu 4-5 cm) veya prematüre doğumlarda, yenidoğan infantta sekonder respiratuvar depresyon riskinden dolayı kullanılmamalıdır. Anne morfin bağımlısıysa, yenidoğan infantta konvülziyonlar, irritabilite, koma, letaliteyle seyredebilen yokluk sendromuna neden olabilir.
Gebede kullanımının güvenliliği konusunda kesin kanıt yoktur. Ciddi bulguları olan gebede akut ve kısa süreli kullanılabilir.
Morfin anne sütüne düşük düzeylerde geçer. Bebeğe geçen morfin miktarı annenin
plazma konsantrasyonuna, bebek tarafından alınan süt miktarına ve ilk geçiş
metabolizması boyutuna bağlıdır. Bebeklerde morfinden kaynaklanan solunum depresyonu, sedasyon ve olasılıkla geri çekme semptomları gibi ciddi advers reaksiyonları görülebilir.
- Bulantı ve kusma
- Uyuşukluk
- Allerjik reaksiyonlar
- Konvülsiyon
- Halusinasyon
- Sersemlik hali
- Mide ağrısı ve krampları
- Biliyer spazm
- Bronkospazm
- Kuru ağız
- Baş ağrısı
- Sinirlilik
- Ruh hali değişiklikleri
- Kabızlık
- İdrar retansiyonu
- Bulanık görme(Miyozis )
- Hipotansiyon
- Flushing (Histamin salınımı)
- Bradikardi
- Yoksunluk sendromu
- Hipoglisemi:
Bradikardi medulladaki vagal nükleus stimulasyonu ile bradikardi oluşturabilir. Hastada histamin serbestleşmesi, periferik venlerdeki sempatik tonusun azalması ile hipotansiyon yaratabilir. Hipotansiyon tipik olarak ortostatiktir ve supin pozisyon ile düzelir. Bilier sistem basıncında artış, koledokoduodenal sfinkter spazmını artırır.
Yoksunluk sendromu opioid bağımlılarında alım azalmasına bağlı ya da opioid antagonistlerinin verilmesine bağlı olarak ortaya çıkar. Yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması opioidin yarı ömrüne bağlıdır.
Solunum merkezinde baskılayarak hiperkarbi, hipoksi, solunum sayısında
azalma gözlenir. Uzun süreli opioid kullanımında santral uyku apnesi oluşturur.
Bronkospazm nadir görülür ama görüldüğünde ciddi, uzun süreli ve betaagonist tedaviye dirençlidir. Mekanik ventilasyona ihtiyaç duyulabilir.Hastayı ARDS tablosuna sokabilir.
Nalokson: Bir oksimorfon türevidir. Özellikle μ reseptörleri için afinitesi olmakla birlikte
bütün opioid reseptörlerinin saf kompetetif bir antagonistidir. Naloksan, solunumun baskılanması, SSS baskılanması, miyozis ve analjezi dahil opioidlerin bütün etkilerini tam olarak geri çevirebilir. Ayrıca meperidin ve tramodol ile başlayanlar hariç opioidlere bağlı nöbetleri antagonize eder. Apneik hastada 0,4 – 1mg Naloksan İV yapılırken Kardiyopulmoner arrest hastasında 2mg Naloksan IV yapılır. Toplam doz 10mg olacak şekilde 3 dakika ara ile naloksan 2 mg İV tekrarlanabilir. Naloksan’ın etkisi dakikalar içinde başlar ve 20-90 dakika sürer. Uzun etkili opioidlerde ve uzatılmış salınımlı formullerde tekrarlayan dozlar ve infüzyon yapılabilir. Daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz
- İlaç verildikten sonra baş dönmesi ve sersemlik yapacağı için hastanın bir süre yatar veya oturur pozisyonda kalmasını sağlamak, sersemleme veya düşme riskine karşı uygun dikkatli olunmalıdır.
- Morfinin en önemli yan etkisi; solunum depresyonudur; solunumun hem hızını, hem de derinliğini azaltır. Hızdaki azalma daha belirgindir, fakat ventilasyon hacmindeki azalmadan sonra başlar.
- Sedasyon yapar. Antikonvülsan etkisi yoktur; aksine konvülsan ilaçlara karşı duyarlılığı arttırır.
- Morfin narkotik bir ilaçtır ve tekrarlayan uygulamalarda fiziksel bağımlılık, psişik bağımlılık ve tolerans gelişir.
- M-ESLON 60 MG 7 MİKROPELLET KAPSÜL
- M-ESLON 10 MG 21 MIKROPELLET KAPSUL
- M-ESLON 100 MG 7 MIKROPELLET KAPSUL
- M-ESLON 30 MG 14 MIKROPELLET KAPSUL
- MORFIA 15 MG 30 TABLET
- MORFIA 30 MG 30 TABLET
- MORFIA CR 100 MG 20 FILM TABLET
- MORFIA CR 15 MG 20 FILM TABLET
- MORFIA CR 30 MG 20 FILM TABLET
- MORFIA CR 60 MG 20 FILM TABLET
- MORFIN HIDROKLORUR 0,01 GR/1 ML 1MLx10 AMPUL
- MORFIN HIDROKLORUR 0,02 G 1 ML 5 AMPUL
- MORPHINE HCL 0,01 GR 10 AMPUL
- MORPHINE HCL 0,02 GR 5 AMPUL
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK526115/
- https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1592135
- https://pro.uptodatefree.ir/Show/9788
- www.guncelanestezi.com/2012/06/postoperatif-analjezide-morfin-kullanimi-i
- https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/29067,opioid-zehirlenmeleripdf.pdf?0
- www.tiplopedi.com/Morfin
- https://www.medscape.com/viewarticle/720539
- https://www.drugguide.com/ddo/view/Davis-Drug-Guide/51518/all/morphine
- https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2016/204223s006lbl.pdf
