Nitrogliserin, periferik venler üzerine etkili olan ve ayrıca yüksek dozlarda arterler üzerinde de vazodilatatör etkiye sahip gliseril trinitrat (nitrogliserin) içeren ajandır. Gliseril trinitrat damar düz kaslarını gevşeterek kan basıncı kontrolünü ve kalbin ön yükünü (pre-load) hafifletir ve böylece kalbin oksijen gereksinimini azaltır. Bu yüzden kararlı anginası olan koroner arter hastalarında göğüs ağrısının (anjina pektoris) tedavisinde koroner spazmı azaltmak için kullanılması önerilmektedir. Nitrogliserin, bir sprey formu, dil altı tablet formu, intravenöz form, uzun süreli salınımlı tablet formu ve transdermal form dahil olmak üzere çeşitli formlarda mevcuttur.
Etki Başlangıcı: 4 dk
Etki süresi: 6 dk
Yarılanma Ömrü (t½): 3dk
Metabolizma: Karaciğer
Atılım: Doku Metabolizması
Nitrogliserin, damar düz kaslarının gevşemesine neden olarak arteriolar ve venöz genişlemeye neden olur. Kardiyak önyükü ve artyükü azaltır ve koroner arter spazmını azaltır, sistemik vasküler direnci ve ayrıca sistolik ve diyastolik kan basıncını azaltır.
- Anjina Pektoris
- Yüksek Tansiyon
Kısa etki süresi ve değişken emilim nedeniyle hipertansif acil durumların veya acil durumların kesin yönetimi için yararlı olması olası değildir. Bununla birlikte çoklu hasta kullanımı, uygulama kolaylığı ve hızlı etki başlangıcı nediyle acil serviste veya hastane öncesi ortamda kesin tedavi başlatılıncaya kadar hızlı kan basıncı kontrolü için ideal bir ajandır.
Nitrat tedavisi hipotansiyon yapabilir. Ayrıca sağ ventrikül infarktüsü şüphesi varsa, bu hastalar ileri derecede preload (kalbe gelen yük) bağımlı olduklarından, bu grup hastalarda nitrat kullanımından kaçınılmalıdır. Ciddi bradikardisi (50/dk altında) ve sinüs taşikardisi (100/dk üstünde) olan hastalarda da çok dikkatli olunmalıdır.
- Nitrogliserin seçici bir siklik guanozin monofosfat (cGMP) -spesifik fosfodiesteraz tip 5 (PDE-5) inhibitörü kullanan hastalarda kontrendikedir. Avanafil, sildenafil, tadalafil, vardenafil ve tadalafil gibi PDE-5-inhibitörlerinin organik nitratların hipotansif etkilerini güçlendirdiği gösterilmiştir.
- Nitrogliserin oral yoldan verilmesi, dihidroergotaminin ilk geçiş metabolizmasını önemli ölçüde azaltır ve ardından oral biyoyararlanımını arttırır. Ergotaminin anjina pektorisi tetiklediği bilinmektedir. Bu nedenle, dil altı nitrogliserin alan hastalar ergotamin ve ilgili ilaçlardan kaçınmalı veya bu mümkün değilse ergotizm semptomları açısından izlenmelidir.
- Pulmoner arteriyal hipertansiyon
- Hipertrofik Obstrüktif Kardiyomiyopati
- Sağ Ventrikül Miyokard İnfarktüsü: Sağ ventriküler infarktta hipotansiyon sıvı yüklemesi ile tedavi edilir ve nitratlar kontrendikedir.
Dil altına püskürtme yolu ile kullanılır. Her püskürtme dozunda 0,400 mg gliseril trinitrat (nitrogliserin) içerir. 3-5 dakika arayla en fazla 3 doz yapılır.
Kullanmadan önce koruyucu kapak çıkarılır, ilk kez kullanılması esnasında doz kamarasını
doldurmak için pompaya bir kez basılır ve içeride kalmış olan hava dışarı püskürtülür. Bu
işlem için pompaya bir kez sonuna kadar basılmalıdır.
Gebe kadınlarda kullanımına ilişkin yeterli veri mevcut değildir.
Dil altı nitrogliserin emziren kadınlarda incelenmemiştir. Nitrogliserinin anne sütünde bulunup bulunmadığı veya nitrogliserinin süt üretimine etkisi olup olmadığı bilinmemektedir.
- Hipotansiyon
- Baş Ağrısı
- Baş Dönmesi
- Refleks taşikardi
- Kariyak Debide Azalma
- Ateş
- Ciltte Hiperemi
- Terlemeyi
- Senkop
- Dispne
- Bradikardi
- Çarpıntı
- Bulanık Görme
- Göğüs Ağrısı
Nitrogliserin doz aşımına bağlı olarak ani hipotansiyon oluşabilir.
Hipotansiyon gelişirse alt ekstremiteleri kaldırın ve sıvı hacmini korumak için gerekirse normal salin veya diğer sıvılardan intravenöz infüzyon uygulayın.
- NITROLINGUAL PUMP 0,4 MG 250 PÜSKÜRTME SPREY
- https://go.drugbank.com/drugs/DB00727
- https://www.rxlist.com/nitrostat-drug.htm#medguide
- http://www.farma-tek.com/wp-content/uploads/2017/06/nitrolingualpumpspray.pdf
- https://bmcresnotes.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13104-018-3460-0
