Senkop herhangi bir tıbbi müdahaleye gerek kalmadan kendiliğinden tamamen düzelen geçici kısa süreli bilinç kaybıdır. Beyin sapında yer alan RAS (Retiküler Aktivasyon Sistemi) çekirdeklerinin yaklaşık 10 sn beslenmesinin bozulması bilinç kaybına ve postür kaybına yol açar. Senkop hastalarında yaşanılan postür kaybı vücudun beyini koruma mekanizmasıdır.
Senkop halk arasındaki adıyla bayılma acil servis başvurularının %1-2’sini oluşturur. Özellikle toplum içerisinde yaşanılan bayılma olguları halk arasında ciddi panik duygusu oluşturur. Senkop durumuna şahit olunduğunda hastanın havayolunu koruyacak pozisyon sağlanmalı ve profesyonel destek istenilmelidir. Ayrıca senkop ölümcül kardiyak hastalıkların belirtisi olabilir. Senkop etyolojisine yönelik hazırladığımız yaklaşım akıl kartını sizlere sunuyoruz..
Nöbet ve inme gibi kalıcı nedenlerden ayrımı iyi yapılmalıdır. Senkop ayırıcı tanısı için aşağıdaki tablodan yararlanılabilir. Senkop nedenlerinin araştırılıp hayatı tehdit eden durumlar ekarte edilmeden hastalar taburcu edilmemelidir.
| ANAMNEZ | MEKANİZMA | KLİNİK | |
| KARDİYAK SENKOP | Egzersiz sırasında yada sırt üstü yatarken Çarpıntı, göğüs ağrısı Ailede ani kardiyak ölüm Blok yada VT öyküsü | Kardiyak output’da azalma Serebralhipoperfüzyon | EKG ve kardiyak monitörizasyon Hastaneye yatış gerektirir |
| VAZOVAGAL SENKOP | Prodromal belirtiler vardır: artmış hareket hissi, terleme, bulantı, bayılma hissi TANI: tilt table testi | Vasodilatasyon ve bradikardi | Görsel, işitsel, koku gibi farklı duyusal yollardan yada korku, ağrı, stres gibi uyaranlardan vagaletkilenim sonucu oluşur |
| DURUMSAL SENKOP | Vazovagal senkopun alt tipi | Öksürme, miksiyon, defekasyon, yutma gibi eylemler sırasında vagalstimülasyon sonucu olur | |
| KAROTİD SÜNÜS HİPERSENSİTİVİTESİ | Vazovagalsenkopun alt tipi Yaşlılarda sıktır TANI: Karotid sinüs masajına yanıt
SKB’da 50 mmHg’dan fazla düşme | Karotid sinüs duyarlılığının çok artması sonucu oluşur | |
| ORTOSTATİK HİPOTANSİYON | Kişinin ayaktayken kanı aşağıda göllenir, kardiyak output düşer; yanıt olarak sempatik akt. artar parasempatik akt. azalır Bu refleks mekanizma bozulursa ortaya çıkar | İntravaskülervolüm kaybı Yadaperiferikvaskülerdireci değiştiren olaylar tetikler İlaçlar: diüretikler, alfa ve beta blokerler gibi | |
| PSİKİYATRİK SENKOP | Majör depresyon ve anksiyete bozukluğu öyküsü Yılda 5 den fazla senkop | Hiperventilasyon ve buna bağlı hipokapni | Diğer tüm nedenler dışlandıktan sonra senkop psikiyatrik nedene bağlanmalıdır |
| NÖROLOJİK SENKOP | Kalıcı nörolojik hasarla birlikte GERÇEK senkop değil | Beynin perfüzyonunun bozulmasından kaynaklıbeyinsapıiskemisi | Subklavien çalma sendromu Aterosklerotik hastalık Baziler arter iskemisi Geçici iskemik atak |
| NÖBET | SENKOP | ||
|
Bu hareketler bilinç kaybından sonra olur
| ||
