T dalgası her QRS kompleksinden sonrasında gelen ventrikül repolarizasyonunu gösteren pozitif sapmadır. Bu fazda miyokard hücreleri yeniden negatif yüklenir ve depolarize (yeniden şarj olmak için tekrar ) olmaya hazırlanır.
Normal T Dalgasının Özellikleri
- Normalde T dalgası QRS kompleksi ile aynı yöndedir. QRS’in pozitif olduğu derivasyonlarda T dalgasının da pozitif, QRS’in negatif olduğu durumlarda T dalgasının da negatif olması beklenir.
- aVR’de ise T dalgasının negatif olması beklenir
- V1’de ise negatif veya izoelektrik olması beklenir. Özellikle kadınlarda V1-V3 arasında T dalgası negatif olabilir.
- Extremite derivasyonlarında amplitüdü <5mm, prekordiyal derivasyonlarda <15mm nin altındadır. Genişliği ise göğüs derivasyonlarında 10 mm’nin, ekstremite derivasyonlarında 6mm’nin altındadır
- 20 yaş üzerindeki yetişkinlerde T dalgası D1, D2 ile V3-V6 arasında pozitif olması beklenir.
- EKG’nin en kolay değişebilen bileşeni T dalgasıdır. Hiperventilasyon bile T negatifliğine yol açabilir.
T dalgası Değişiklikleri
T Dalga Anormallikleri
1. Hiperakut T Dalgaları
2. Ters T Dalgaları
3. Bifazik T Dalgaları
4. Deve Horgüçü T Dalgaları
5. Düzleşmiş T Dalgaları
1- Hiperakut T Dalgaları
Koroner damarlarda meydana gelen tıkanmadan sonra myokard iskemisine bağlı olarak EKG’de ST segmentinin yükselmesi beklenir. Ama bu ST yükselme öncesi daha erken bulgu olarak T dalgası genliği artar ve sivrilir ki bu görünüme hiperakut T dalgası denir. Hiperakut T dalgası ST eleve AKS lerin ilk 30 dakikası içinde görülür bu yüzden her zaman saptanamaz. Geniş, asimetrik sivrileşmiş veya hiperakut T dalgaları ST elevasyonlu MI (STEMI) erken dönemlerinde görülmekte ve sıklıkla ST elevasyonu ve Q dalgaları görüntüsünden önce gelmektedir.
2-T Dalgası Negatifliği
- Pediyatrik Hastlarda – Normal bulgu
- İskemi ve Enfarktüs
- Hiperventilasyon
- Miyokardiyal İskemi ve İnfarkt
- Dal Blokları
- Hipertansiyon
- Hipertrofik Kardiyomiyopati: Sol Ventrikül Hipertrofisi-Sağ Ventrikül Hipertrofisi (Özellikle sol ventrikül hipertrofisi olan hastalarda lateralde V5-V6)
- Pulmoner Embolizm
- İyi Eğitimli Sporcularda (atlet kalbi) (V1-V2-V3)
- Taşikardi Atağı Sonrasında
- Kalp Pili
- Serebrovasküler Olaylarda – Artmış İntrakraniyal Basınç Durumlarında
İskemi ve Enfarktüs
Miyokardiyal iskemi veya infarküse bağlı T dalga inversiyonları iskemi/infarkt bölgesinin anatomik lokalizasyonuna bağlı olarak ardışık derivasyonlarda ortaya çıkmaktadır:
Sol Ventrikül Hipertrofisi
Sol ventrikül hipertrofisi lateral I, aVL, V5-6 derivasyonlarında (sol ventriküler ‘gerilme’ patterni) sol dal bloğunda görülene benzer bir morfoloji ile T dalga inversiyonu oluşturur.
Sağ Ventrikül Hipertrofisi
Sağ ventrikül hipertrofisi sağ prekordiyal V1-3 derivasyonlarında(sağ ventriküler ‘gerilme’ patterni) ve ayrıca inferior derivasyonlarda (II, III, aVF) T-dalga inversiyonu oluşturur.
Dal Blokları
- Sağ Dal Bloğu DI, aVL ve V5-6 lateral derivasyonlarında T dalga inversiyonu oluşturur
- Sol Dal Bloğu V1-3 derivasyonlarında T dalga inversiyonu oluşturur.
Hipertrofik Kardiyomyopati
Prekordiyal derivasyonlarda derin T dalga inversiyonları ile ilişkilidir.
Kalp Pili
Ventriküler Pacemaker sonrası; T dalgasının izoelektrik hatta göre zıt tarafında lokalizedir.
Artmış İntrakraniyal Basınç
İntrakraniyal basınçta ani yükselmeye neden olan durumlar garip bir morfoloji ile birlikte yaygın derin T dalga inversiyonları oluşturur.
Pulmoner Emboli
Akut sağ ventrikül yüklenmesine bağlı olarak bağlı en sık V1-V4 göğüs derivasyonlarında T negatifliği ve/veya ST segment değişiklikleri görülür. Sağ ventrikül yüklenmesini gösteren bu bulgular akut pulmoner emboliye özgü değildir,
ancak akut pulmoner emboli düşünülen hastalarda tanıyı desteklemek için kullanılabilir.
Pediatrik T Dalgaları
Pediatrik hastaları yaşa bağlı yorumlamak gerekir. Sağ prekordiyal derivasyonlarda (V1-3) ters dönmüş T dalgaları çocuklarda baskın sağ ventriküler kuvvetleri gösteren normal bir bulgudur.
İntrauterine hayatta 31. haftaya kadar sol ventrikül dominant olup daha ağırdır. Bebek ne kadar prematüre doğmuşsa sağ ventrikül dominansı o kadar azdır. 31. haftadan sonra sağ ventrikül dominant olmaya başlar. Doğumdan sonra pulmoner vasküler rezistans hızla düşmeye başlar ve bu durum tersine döner. Hayatın 1. ayında sol ventrikül daha dominant olur. Çocuklardaki EKG intervallerinin çoğu 7 yaşına gelindiğinde yetişkin değerlerine ulaşır. T negatifliği daha ileri yaşlara kadar sürerse persistan juvenil T paterni olarak adlandırılır.
3 – Bifazik T Dalgalar
İskemi:
İskemik T dalgaları önce yukarı sonra aşağı gider.
Hipopotasemi:
Hipokalemik T dalgaları önce aşağı sonra yukarı gider
4. Deve Hörgücü T Dalgaları
Bu terim, mükemmel EKG anlatıcısı ve Acil Tıp Doktoru Amal Mattu tarafından çift pikli veya ‘deve hörgüçü’ görüntüsü olan T dalgalarını tanımlamak için kullanılmaktadır.
- Ciddi Hipopotasemi
- Brugada Sendromu
- Sinüs Taşikardisi
- Kalp bloklarında (T dalgası içine gizlenen P dalgası)
5. Düzleşmiş T dalgası
Yassılaşmış T dalgaları nonspesifik bir bulgudur, ancak iskemi (dinamik ve ardışık derivasyonlarda ise) veya elektrolit anormalliğini, ör. hipokalemi (yaygın ise) gösterebilir.
- İskemi
- Hipopotasemi
Kaynak
- https://litfl.com/t-wave-ecg-library/
- https://emcage.net/paediatric-ecg-interpretation-in-the-emergency-department/
- https://aciltip.com/t-dalgasi
- https://www.acilci.net/t-dalgasi/
- http://www.ctf.edu.tr/stek/EKG_Kurs_Kitap.pdf
- Ekg’yi Anlamak ( Ema Tıp Kitab Evi)
- https://litfl.com/t-wave-ecg-library/