İnsan tetanos immunglobulini (HTIG) veya hayvan kaynaklı immunglobulini (TIG) dolaşımdaki tetanospazmini, yaradaki ve nöronlara bağlanmamış toksini nötralize eder ve geçici bağışıklık sağlar. Yapılan immunglobulin bağlanmamış tetanoz toksininin nötrolize edilesini eder ama sinir uçlarına bağlı olan toksini nötralize edemez ve klinik bulguları değiştirmez ancak mortaliteyi azaltır. Kontamine ve kirli yaraları olan ve aşılanmamış veya seri tetanoz toksoid içeren aşıları almamış kişiler profilaksi için HTIG almalıdır. Yetişkin ve çocuklarda profilaksi için HTIG dozu intramüsküler olarak uygulanan 250 IU’dur. HIV enfeksiyonu olan veya ciddi bağışıklık yetmezliği olan ve kontamine yaraları (küçük yaralar dahil) olan kişiler de tetanoz aşısı geçmişine bakılmaksızın HTIG almalıdır.
Katkılarından dolayı Hemşire Ayşe Baytaroğlun’a teşekkür ederiz.
Etki Başlangıcı:
Etki süresi:
Yarılanma Ömrü (t½):
Metabolizma:
Atılım:
Sero-Tet® 250 I.U Enjeksiyonluk Çözelti
Her bir flakon 1 ml olup 250 I.U insan immünglobülin içerir.
Tetanoz, Clostridium tetani enfeksiyonu toksinleri (tetanospazmin) ile oluşan çene ve boyunda ağrılı kas spazmları şeklinde kendini gösteren genel bir hipertoni durumu ile karakterize karakterize hastalıktır. Hastalık en sık aşılanmamış kişilerde, tam yapılmamış veya bağışıklığı zayıflamış kişilerde ortaya çıkar. Aşı kampanyaları sayesinde ülkemizde ve dünyada tetanoz insidansını azaltmıştır. Clostridium tetani toprak, insan ve hayvan bağırsaklarında ve atıklarında bulunur ve delici yaralanmalar, dental infeksiyon, ısırıklar, abortus, yanık, donma gibi travmalar sonucunda insana bulaşır.
Klinik özelliklere dayanarak, dört ana tetanoz türü vardır.
- Generalize tetanoz
- Yenidoğan tetanozu
- Lokalize tetanoz
- Serebral tetanoz
Klinik bir tanı olan tetanozun tanıyı doğrulamak için özel bir laboratuvar testi yoktur. Tedavi, tetanoz immünoglobulini, antibiyotik tedavisi, nöromüsküler blokaj ve solunum komplikasyonları, otonomik dengesizlik ve kas spazmları için destekleyici bakımı içerir. Hastalıktan kurtulduktan sonra tam tetanoz aşısı gereklidir. Hayatta kalanlardan uzun süreli sekeller bildirilmiştir.
Hiç aşılanmamış kişiler, tam doz yapılmamış veya bağışıklığı zayıflamış kişiler veya yeterli serum antitosin seviyesi (0,01 IU/mL) olmayan kişilerin aşağıdaki travmalara maruz kalması durumunda
- Geniş doku hasarı olan (major yanıklar gibi) veya 1 cm den derin yaralar ve yıldız biçiminde, düzgün olmayan, şekilsiz, bir kısmı kopmuş yaralar)
- Ateşli silah, ezilme, yanık, donma ile meydana gelen yaralar
- Delici yaralanmalar (steril olmayan enjeksiyonlar dahil)(kulak delinmesi)
- Nekrotik doku varlığı
- Kontaminantların (toprak, pislik, dışkı, …) varlığı
- Sinir denervasyonu ve/veya iskemik doku varlığı
- Yabancı cisim içeren yaralar
- Parçalı kırıklar
Tetanos açısından yaşlılar ve yeterli dozda aşılanmayanlar yüksek risk altındadırlar.
Önceki Tetanoz Toksoid Dozları* | Temiz ve Küçük Yara | Diğer Tüm Yaralar¶ | ||
Tetanoz Toksoid İçeren Aşı Δ | İnsan Tetanoz İmmün Globulini | Tetanoz Toksoid İçeren Aşı Δ | İnsan Tetanoz İmmün Globulini | |
<3 doz veya bilinmiyor | Evet § | Hayır | Evet § | Evet |
≥ 3 doz |
Sadece son doz ≥10 yıl önce verilmişse yap* | Hayır | Sadece son doz ≥5 yıl önce verilmişse yap ¥ | Hayır |
Uygun tetanoz profilaksisi bir yarayı takiben mümkün olan en kısa sürede uygulanmalıdır. Tıbbı müdahale için geç başvuran hastalara da verilmelidir. Bunun nedeni kuluçka süresinin oldukça değişken olmasıdır; vakaların çoğu 8 gün içinde ortaya çıkar, ancak kuluçka süresi 3 gün kadar kısa veya 21 gün kadar uzun olabilir. Daha önce tetanoza karşı aşılanmış ancak rapel donuzu olmayan hastalar için, yaralanmadan 1 hafta veya daha fazla bir süre sonra insan tetanoz immün globulin uygulamasının çok az yararı olması muhtemeldir. Ancak, tamamen aşısız olduğu düşünülen hastalarda yaralanmayı takip eden 21 güne kadar insan tetanoz immün globulini verilmelidir; Bu tür hastalara eş zamanlı olarak Td veya Tdap verilmelidir. | ||||
Tetanoz Toksoid İçeren Aşılar Δ
Δ :Tercih edilen aşı hazırlığı, hastanın yaşına ve aşı geçmişine bağlıdır.
¶ Kirli, dışkı, toprak veya tükürük ile kontamine olmuş yaralar gibi ancak bunlarla sınırlı olmayan; delinme yaraları; avülsiyonlar; veya derin yaralar, ezilme, yanıklar veya donma sonucu oluşan yaralar.
◊ 250 ünite intramüsküler olarak tetanoz toksoidinden farklı bir bölgede; İnsan tetanoz immün globulini mevcut değilse intravenöz immün globulin uygulanmalıdır. HIV enfeksiyonu veya ciddi bağışıklık yetmezliği olan ve yaraları kontamine olmuş kişilere, tetanoz aşısı geçmişine bakılmaksızın insan tetanoz bağışıklık globulini de verilmelidir. |
- Eğer immünoglobulinlere veya içeriğindeki herhangi bir bileşene aşırı duyarlılık.
- İntratrakeal ve İntravaskuler kullanılmaz. Lisans almamıştır.
- Özellikle, immunoglobülin A eksikliğiniz varsa, immunoglobülin A’ya karşı
antikorlar olabilir. İmmünoglobulin içerisinde çok az miktarda immunoglobülin A
bulunduğu için alerjik reaksiyon gösterebilir. - Antitoksin seviyeleri için bir tahlil, hazır olmasa da, tetanoz olasılığını dışlamaya yardımcı olabilir. 0,01 IU/mL veya daha yüksek bir serum antitoksin seviyesi genellikle koruyucu olarak kabul edilir ve tetanoz olasılığını azaltır.
- Enfeksiyonlara karşı bağışıklığı olmayan veya serum anti-tetanoz antikorları düşük olan kişilerde tetanoza karşı antibiyotik profilaksisi önermemektedir. Bununla birlikte, klinisyenler enfeksiyon belirtileri için yaraları gözlemlemeli ve enfeksiyon belirtileri tespit ederse derhal tedavi edilmelidir.
Profilaksi (Yaralanma durumunda pasif immünizasyon)
1 flakon, 250 IU uygulanmalıdır. Yetişkin ve Pediarik aynı doz miktarı yapılabilir.
Profilaksi için TIG dozu intramüsküler olarak uygulanan 250 IU’dur. HIV enfeksiyonu olan veya ciddi bağışıklık yetmezliği olan ve kontamine yaraları (küçük yaralar dahil) olan kişiler de tetanoz aşısı geçmişine bakılmaksızın TIG almalıdır. Bazı tıp uzmanları etkinliği kanıtlanmamış olmasına rağmen dozun bir kısmının yaranın etrafına lokal uygulanmasını önermektedir.
Nekrotize veya enfekte olmuş yaralarda veya eğer yaralanmadan sonra 24 saatten fazla zaman geçmişse, doz iki katına çıkartılmalıdır. Ayrıca normal değerlerin üzerinde vücut ağırlığı olan yetişkinlerde de dozun iki katına çıkartılması (örn 500IU’ ya) gereklidir. Eğer ürün 3-4 günden daha uzun süre yarası bulunan hastalara uygulanırsa etkisi çok
belirgin olmayacaktır
Kas içine (intramüsküler olarak), genellikle üst kol veya kalçaya derine ve yavaş olarak
enjekte edilmelidir. Çoklu dozların uygulanmasında dozların bir çok enjeksiyon bölgesine
bölünmesi tavsiye edilir. Eğer tetanoz aşısı ile aynı anda uygulanıyorsa, aşı başka bir
bölgeye uygulanmalıdır (diğer üst kol veya kalça).
Peditrik Doz Medscape Bilgisi
<7 kg 4IU/kg
>7 kg 250 IU
Genel yaklaşım yenidoğan döneminde 500 IÜ dozunda IM olarak bacak anterolateral yapılıyor.
Klinik olarak tanı konulan tetanoz:
Klinik olarak gösterilen tetanoz durumunda yani tanı konulur konulmaz yüksek dozlarda 3.000 ila 6.000 IU arasında değişen dozlarda uygulanır. Kilogram başına 200 ila 400 miligram (mg/kg) doz önerilir.
Genel yaklaşım 12 dozu (12 flakon – 3000 IU) uygulanır. 12 dozu farklı bölgelere uygulanmalıdır. Sonraki gün 12 doz (12 flakon – 3000 IU) uygulanması tekrarlanmalıdır. İmmunglobulin derin ve yavaşca intramusküler olarak enjekte edilmelidir. İğnenin ucunun kan damarında olmadığından emin olmak için hipodermik pistonu uygulamadan önce çok az geri çekilmelidir. Ürünün uygulanmadan önce vücut sıcaklığına getirilmesi önerilir.
Örnek: 75 kg ağırlığındaki bir yetişkine bacağından ısırılıyor ve yarayı riskli buluyor ve hekim immünglobulin uyguma yakmak istiyor
İnsan kökenli kuduz immunglobulin KamRAB elimizde
1 ml 150 ünite var
2 ml 300 ünite (bir flakon)
Kg başına 20 ünite yapılır,
Bu nedenle örneğin 75 kg lık bir kişiye 75X20= 1500 ünite yapılması lazım
Yani 2 ml lik bir flakonda 300 ünite olduğuna göre;
75 kg lık bir kişiye toplam olarak yaklaşık 5 flakon kullanılır.
5 flakon=10 ml =1500 ünite
Toplamda 1500 ünite yara yerine ve çevresine yapılır..
Yeterli veri mevcut değildir.
Tetanoz immün globulin anne sütüne geçmektedir ve tetanoz toksinine karşı IgG antikorları açısından zengin bir immün globulindir. Emzirilen çocuk üzerinde herhangi bir olumsuz etki öngörülmemektedir. Aksine, anne sütüne geçerek yenidoğana koruyucu antikorların geçmesine katkıda bulunabilir.
- Enjeksiyon bölgesinde ağrı ve hassasiyet
- Bulantı ve kusma
- Ateş
- Ekzantem
- Hipotansiyon
- Taşikardi
- SERO-TET®250 IU/1 ml IM enjeksiyon için çözelti içeren flakon
- TETAQUİN 250 IU/1 ml IM enjeksiyon için çözelti içeren flakon
- TETAGAM P 250 IU/1 ml enjeksiyon için çöz.
- https://www.acilcalisanlari.com/tetanoz-proflaksisi.html
- https://www.cdc.gov/tetanus/clinicians.html
- https://www.klimik.org.tr/wp-content/uploads/2019/11/1-tetanoz-as%CC%A7%C4%B1lar%C4%B1_compressed.pdf
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459217/
- Liang JL, Tiwari T, Moro P, et al. Amerika Birleşik Devletleri’nde Boğmaca, Tetanos ve Difteri’nin Aşılarla Önlenmesi: Bağışıklama Uygulamaları Danışma Komitesinin (ACIP) Tavsiyeleri. MMWR Tavsiye Temsilcisi 2018; 67:1.
- Havers FP, Moro PL, Hunter P, et al. Tetanoz toksoidi, azaltılmış difteri toksoidi ve hücresiz boğmaca aşılarının kullanımı: Bağışıklama Uygulamaları Danışma Komitesi’nin güncellenmiş tavsiyeleri – Amerika Birleşik Devletleri, 2019. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020; 69:77
- https://www.cdc.gov/tetanus/clinicians.html#:~:text=Persons%20who%20have%20contaminated%20and,is%20250%20IU%20administered%20intramuscularly.
- https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/zoonotik-vektorel-hastaliklar-db/zoonotik-hastaliklar/2-Kuduz/6-Rehbler/Kuduz_Profilaksi_Rehberi.pdf
- https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/tetanus.html
- https://www.cdc.gov/tetanus/clinicians.html#:~:text=Persons%20who%20have%20contaminated%20and,is%20250%20IU%20administered%20intramuscularly.
- https://www.uptodate.com/contents/tetanus