Yetişkinlerde Cinsel Saldırı Acil Yaklaşım

Yazar

7 Ağustos 2023

151

Cinsel saldırı, rızası olmayan veya yaşının küçüklüğü ya da akıl hastalığı gibi sebeplerle rızası kabul edilmeyen bir kişinin, fiziksel güç kullanımı, tehdit, korku, hile ve kandırma gibi zorlamalarla cinsel içerikli davranışlara maruz kalmasıdır. Bu tür suçlar, cinsel amaçlı dokunuşlardan tecavüze kadar geniş bir yelpazeyi kapsar ve mağdurun fiziksel ve psikolojik sağlığını derinden etkiler.

Türk Ceza Kanunu’nun 280. Maddesi: TCK 280, sağlık mesleği mensuplarının görev sırasında öğrendikleri suç teşkil eden durumları yetkili makamlara bildirmelerini zorunlu kılar. Bu yükümlülüğe uymayanlar bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu bağlamda, sağlık çalışanları istismar şüphesiyle başvuran veya muayene sırasında tespit edilen bulgularla ilgili durumları kolluk kuvvetlerine bildirmek ve adli rapor düzenlemek zorundadır. Eğer kişi muayneyi kabul etmez ise şahıs zorla muayene edilemez veya hasta muayeni kabul eder raporun sonra yazılmasını isterse bu istekte kabul edilemez.

Adli Muayene ve Konsültasyonlar: Adli muayene sırasında aşağıdaki uzmanlık dallarından konsültasyonlar istenebilir:

Adli Tıp
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Genel Cerrahi
Psikiyatri
Çocuk Cerrahisi
Çocuk Psikiyatrisi
İlgili diğer branşlar

Genital Muayene Yasağı: TCK Madde 287 gereği, yetkili hâkim ve savcı kararı olmaksızın kişiyi genital muayeneye gönderen veya bu muayeneyi yapan kişiler üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Sağlık Kurumlarına Başvuru: Yetişkin bireyler cinsel saldırıdan sonra doğrudan bir sağlık kurumuna başvurulması durumunda, muayene için tıbbi endikasyon var ise bulguların en sonunda rapora kaydedileceği düşünülerek muayene titizlikle gerçekleştirilmelidir (CMK MADDE 77’e göre kadının muayenesi, istemi halinde ve olanaklar elverdiğinde bir kadın hekim tarafından yapılır). Bulgular aradan vakit geçirmeksizin not edilmeli ve aynı zamanda Cumhuriyet Savcılığına haber verilerek soruşturmanın başlaması sağlanmalıdır.

Cinsel İstismar Vakalarının Tespiti ve Rehabilitasyonu: Cinsel istismar vakalarının tespiti ve rehabilitasyonu sadece hukuki zeminde değil, tıbbi etik ve toplumsal vicdan zemininde de değerlendirilmeli ve bu durumun insani bir görev olduğu unutulmamalıdır.

Çok zorunlu haller dışında, cinsel istismar vakalarında fiziki muayene bu konuda deneyimli bir ekip tarafından yapılmalı ve hasta adli tabip bulunan bir hastaneye yönlendirilmelidir. Unutulmamalıdır ki, oluşabilecek yanlış bir durum hem mağdurun hak mahrumiyetine hem de hukuki olarak hekimin sorumlu olmasına sebep olacaktır.

Cinsel davranışlar, toplumların gelenek, görenek, ahlaki değerler ve yasal yaptırımlarına bağlı olarak farklı biçimlerde değerlendirilse de, ülkemizde hukuksal boyutta bir cinsel davranışın suç olarak nitelendirilmesinde bazı ortak kavramlar bulunmaktadır.

Bu kavramlar şunlardır:

Davranışın rızası olmayan bir kişiye yönelik olması: Mağdurun açık ve özgür iradesi dışında gerçekleşen her türlü cinsel davranış.
Yasalarda belirtilen yaş gruplarındaki kişilere karşı yapılması: Özellikle çocuklara ve belirli yaş altındaki bireylere yönelik cinsel davranışlar.
Mental veya beden hastalığından yararlanılması: Zihinsel veya fiziksel hastalıkları olan kişilere karşı cinsel davranışlarda bulunulması.
Zor kullanılması: Fiziksel şiddet veya tehdit ile cinsel davranışta bulunulması.
Kişiyi alkol, uyutucu, uyuşturucu bir madde etkisi altında bırakarak yapılması: Mağdurun iradesini ortadan kaldıracak maddeler kullanılarak gerçekleştirilen cinsel davranışlar.
Hile ve kandırma yolu ile gerçekleştirilmesi: Mağduru yanıltarak veya aldatıcı yöntemlerle cinsel davranışta bulunulması.

Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, 102. ve 105. maddeler arasında düzenlenmiştir. Bu maddeler cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, reşit olmayanla cinsel ilişki ve cinsel taciz gibi suçları kapsamaktadır. İşte bu maddeler hakkında özet bilgi:

TCK 102: Cinsel Saldırı

1. Fıkra: Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak rahatsız eden kişiye iki yıldan yedi yıla kadar hapis cezası verilir.
2. Fıkra: Cinsel saldırı fiili, vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleşirse, yedi yıldan on iki yıla kadar hapis cezası verilir.
3. Fıkra: Suçun; a) Beden veya ruh bakımından kendini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı, b) Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle, c) Üçüncü derece dahil kan veya kayın hısımlığı ilişkisi içinde bulunan bir kişiye karşı, d) Silahla veya birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde, faile on iki yıldan az olmamak üzere hapis cezası verilir.
4. Fıkra: Suç sonucunda mağdurun bitkisel hayata girmesi veya ölmesi halinde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir.

TCK 103: Çocukların Cinsel İstismarı

1. Fıkra: Çocuğu cinsel yönden istismar eden kişi, sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Cinsel istismarın vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi halinde, on altı yıldan aşağı olmamak üzere hapis cezasına hükmolunur.
2. Fıkra: Suçun; a) Birden fazla kişi tarafından birlikte, b) Yakın akraba tarafından, c) Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı veya koruyucu aile üyeleri tarafından, d) Kamu görevlisi tarafından ve görevin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle, e) Cinsel istismarın zor kullanılarak veya tehdit yoluyla işlenmesi halinde, ceza yarı oranında artırılır.
3. Fıkra: Suç sonucunda mağdurun bitkisel hayata girmesi veya ölmesi halinde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir.

TCK 104: Reşit Olmayanla Cinsel İlişki

1. Fıkra: Cebir, tehdit ve hile olmaksızın, on beş yaşını bitirmiş olan çocukla cinsel ilişkiye giren kişi, çocuğun şikayeti üzerine, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
2. Fıkra: Aralarında evlenme yasağı bulunan kişilerden biri, diğerinin on beş yaşını bitirmiş olmasına rağmen onunla cinsel ilişkiye girerse, ceza bir kat artırılır.

TCK 105: Cinsel Taciz

1. Fıkra: Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi, mağdurun şikayeti üzerine üç aydan iki yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası ile cezalandırılır.
2. Fıkra: Suçun; a) Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle, b) Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı veya koruyucu aile üyeleri tarafından, c) Aynı iş yerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle, d) Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle, e) Teşhir suretiyle işlenmesi halinde, ceza yarı oranında artırılır. Bu nedenle mağdur işini veya okulunu bırakmak zorunda kalmışsa, verilecek ceza bir yıldan az olamaz.

Bu maddeler, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçların kapsamını ve cezalarını belirlemektedir. Türk Ceza Kanunu’nda bu suçlarla ilgili yaptırımlar, mağdurların korunması ve faillerin cezalandırılması amacıyla düzenlenmiştir.

Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında erişkinlerin cinsel istismarı suçları bazı durumlarda şikayete bağlı olarak soruşturulabilirken, çocukların cinsel istismarı suçları şikayete bağlı değildir. Bu konuyu daha detaylı açıklayalım:

Erişkinlerin Cinsel İstismarı

TCK 102: Cinsel Saldırı: Cinsel saldırı suçlarında mağdur erişkinse, suçun soruşturulması ve kovuşturulması genellikle mağdurun şikayetine bağlıdır.
TCK 105: Cinsel Taciz: Cinsel taciz suçu da erişkinler için mağdurun şikayeti üzerine soruşturulur ve kovuşturulur.

Çocukların Cinsel İstismarı

TCK 103: Çocukların Cinsel İstismarı: Bu madde kapsamındaki suçlar şikayete bağlı değildir. Çocukların cinsel istismarı suçu re’sen (kendiliğinden) soruşturulur ve kovuşturulur. Yani, mağdur veya mağdurun velisi/vasisi şikayette bulunmasa dahi devlet bu suçu soruşturur ve cezalandırır.

Bu düzenleme, çocukların korunmasını sağlamak ve cinsel istismar suçlarının faillerinin cezalandırılmasını garanti altına almak için yapılmıştır. Çocukların cinsel istismarı, toplumda büyük bir hassasiyetle karşılanır ve bu suçların takibi devletin sorumluluğundadır. Bu sayede, çocukların haklarının korunması ve istismarın önlenmesi hedeflenir.

Muayenenin talep edilmesi (Mağdur ve Şüpheli Saldırgan)

Cinsel saldırı olgularının adli muayenesi, hem mağdurun korunması hem de hukuki sürecin doğru işlemesi açısından büyük önem taşır. İşte bu süreçte dikkat edilmesi gereken adımlar ve ayrıntılar:

1. Adli Muayene Sürecinin Başlatılması

Yazılı Talep: Savcılık veya polis, saldırıya uğradığı iddia edilen kişinin muayenesini yazılı olarak adli tabiplikten talep eder. Bu talep yazılarının dikkatle dosyalanması önemlidir.
Kimlik Bilgileri: Muayene öncesinde kişinin kimlik bilgileri tespit edilip dosyaya kaydedilmelidir.
Muayene Bilgileri: Muayenenin saati, günü, tarihi, muayenede hazır bulunanların isimleri ve saldırı ile muayene saati arasındaki süre mutlaka kayıt edilmelidir.

2. Muayene Hazırlığı ve Uygulama

Kişinin Talebiyle Muayene: Kişinin kendi talebiyle adli muayene ve rapor yazılması mümkün değildir. Cinsel saldırıya uğrayan kişi doğrudan sağlık kurumuna başvurduğunda, muayene titizlikle gerçekleştirilmelidir.
İnceleme Yeri: Muayene hem mağdur hem de hekim için uygun şartlarda yapılmalıdır.
Mağdurun İzni: Mağdurun fiziksel ve emosyonel hasarları göz önüne alınarak, hekim sevecenlikle ve saygıyla yaklaşmalı, muayene detayları hakkında bilgi vermelidir.
Fizik Koşullar: Muayene ortamının fiziksel koşulları uygun olmalıdır.
Anamnez ve Muayene: Olayla ilgili ayrıntılı anamnez alındıktan sonra fizik muayene yapılmalı, cinsel saldırı muayene formları ve şemaları kullanılmalıdır.
Eşlik Eden Personel: Hekim muayene sırasında yalnız kalmamalı, bir kadın personel (tercihen hemşire) hekime eşlik etmelidir. Mağdurun isteğine göre bir yakını da muayenede hazır bulunabilir.
Aydınlatılmış Onam: Mağdurun aydınlatılmış onamı alınmadan muayene yapılmamalıdır. Yapılacak incelemeler ve idari işlemler hakkında bilgi verilmelidir.

3. Hekim Sorumluluğu

Deneyimsiz Hekimler: Cinsel suç iddiası adli tıp ve jinekoloji uzmanlık alanına girse de, herhangi bir hekimden yardım istenebilir. Deneyimsiz hekimler bu konuda büyük sorumluluk taşıdıkları için dikkatli olmalıdır.
Objektif ve Yorumsuz Kayıt: Hekim tüm bulguları objektif ve yorumsuz olarak kaydetmelidir. Fizik muayene sadece genital bölge ile sınırlı kalmayıp tüm vücudu içermelidir.
Uzmanlara Yönlendirme: Muayene tamamlandıktan sonra, bulguları içeren raporla birlikte kişi en kısa zamanda adli tıp uzmanı bulunan bir kuruluşa veya jinekologa gönderilmelidir. Uzman hekimlere sözlü olarak danışılması da gereklidir.

4. Cinsel Saldırı Muayenesinin Temel Amaçları

Fiziksel Şiddet: Olayda fiziksel şiddet kullanılıp kullanılmadığının belirlenmesi.
Cinsel İlişki: Cinsel ilişkinin gerçekleşip gerçekleşmediği, derecesi ve sonuçları.
Saldırganın Kimliği: Saldırganın kimliğinin saptanması.

5. Muayenenin Üç Önemli Basamağı

Anamnez: Mağdurun olayla ilgili verdiği ayrıntılı bilgi.
Fizik Muayene: Mağdurun fiziksel olarak incelenmesi.
Örnek Alınması: Gerekli laboratuvar ve diğer adli tıp incelemeleri için örneklerin alınması.

Bu adımların titizlikle ve dikkatle uygulanması, cinsel saldırı mağdurlarının haklarının korunması ve adaletin sağlanması açısından kritik öneme sahiptir.

Anamnez

Cinsel saldırı mağdurlarının muayenesi sırasında alınması gereken tıbbi anamnez ve saldırıya ilişkin bilgilerin titizlikle kaydedilmesi, hem mağdurun fiziksel ve psikolojik sağlığı hem de hukuki sürecin doğru işlemesi açısından büyük önem taşır. İşte bu süreçte dikkate alınması gerekenler:

Tıbbi Anamnez

Medeni Durum: Evli veya bekar olduğu.
Geçmiş Hastalıklar ve Operasyonlar: Geçirdiği hastalıklar ve operasyonlar.
Mevcut Tedaviler: Halen bir tıbbi tedavi altında olup olmadığı.
Alkol ve İlaç Kullanımı: Son 24 saatte alkol veya başka bir ilaç kullanıp kullanmadığı.
Jinekolojik ve Obstetrik Anamnez:
- Gebelikler
- Düşükler
- Doğumlar
- Son adet tarihi
- Kontraseptif (doğum kontrol yöntemi) kullanımı
Cinsel Yaşam: Kişinin cinsel yaşamı ile ilgili sorular.
Mental ve Psikolojik Durum: Anamnez sırasında kişinin mental ve psikolojik durumunun değerlendirilmesi.

Saldırıya İlişkin Bilgiler

Saldırı Zamanı ve Yeri: Saldırının gerçekleştiği zaman ve yer.
Çevre Koşulları: Saldırının meydana geldiği yerin çevre koşulları.
Şikayet Zamanı: Şikayetin ne zaman yapıldığı.
Elbiseler: Elbiselerin değiştirilip değiştirilmediği.
Yıkanma: Saldırı sonrası yıkanıp yıkanmadığı.
Zor Kullanımı: Saldırı sırasında zor kullanılıp kullanılmadığı.
Saldıran Kişiler: Saldıran kişilerin sayısı.
Ejakülasyon: Saldırıda ejakülasyon olup olmadığı.
Ağrılı Bölgeler: Vücudundaki ağrılı bölgeler.
Vajinal Akıntı: Vajinal akıntısı olup olmadığı.
Yumuşak Doku Lezyonları: Ağrı olduğu belirtilen yumuşak doku bölgelerinde makroskopik bir lezyon bulunamaması halinde, kişinin 24 saat sonra tekrar muayeneye çağrılması.
Ekimozlar: Bazı olgularda travmadan sonra ekimozların (morarmaların) görünmesi 6 saate kadar uzayabilir, bu nedenle dikkatle izlenmelidir.

Bu bilgilerin doğru ve eksiksiz olarak kaydedilmesi, mağdurun durumunun tam olarak anlaşılmasını sağlar ve hukuki süreçte önemli bir delil teşkil eder. Hekim, mağdura yaklaşırken empati ve saygıyla hareket etmeli, tüm süreci açık ve anlaşılır bir şekilde anlatmalıdır.

Fizik muayene ve örneklerin alınması

Cinsel saldırıya uğrayan bireylerin fiziksel muayenesi, hem mağdurun hem de adli süreçlerin sağlıklı yürütülmesi açısından büyük önem taşır. Fiziksel muayene süreci, mağdurun endişe ve korkularını minimize ederek, detaylı ve titiz bir inceleme yapılmasını amaçlar.

1. Giysi İncelemesi

Giysi Tespiti: Mağdura o an üzerinde bulunan giysilerin, saldırıya uğradığı an üzerinde olan giysiler olup olmadığı sorulmalıdır.
Delil Olarak Giysiler: Eğer mağdurun üzerinde saldırı anında giydiği giysiler varsa, bunlar inceleme için saklanmalıdır. Değilse, saldırı anında giydiği giysiler temin edilmelidir.
Giysi İnceleme Süreci:
- Giysilerdeki yırtıklar, lekeler ve düzensizlikler kaydedilmelidir.
- Giysiler kurutulmalı ve kağıt torbalara konulmalıdır. Plastik torbalar kullanılmamalıdır, çünkü mantar oluşumuna neden olabilir.
- Şüpheli lekeler daire içine alınarak laboratuvara gönderilmelidir.

2. Fizik Muayene

1. Genital Bölge Dışından Başlama:

Muayeneye her zaman genital bölge dışından başlanmalı ve mağdurun rahatlaması sağlanmalıdır. Darp açısından incelenmelidir.
Genital lezyonların minimal olduğu durumlarda, vücudun diğer bölgelerindeki lezyonlar saldırıyı kanıtlamak açısından daha faydalı olabilir.

2. Ağız ve Dudaklar:

Ekimozlar: Dudakların bukkal yüzlerinde şiddetli öpme sonucunda ekimozlar görülebilir. Dudakların dişlere bastırılmasıyla abrazyonlar, ekimozlar ve hatta laserasyonlar oluşabilir.
Oral Penetrasyon: Oral penetrasyon sonucu olabilecek semeni gösterebilmek için ağızda herhangi bir incelemeden önce yayma preparatları yapılmalıdır.

3. Isırıklar:

Lokalizasyon: Boyun, omuz, göğüs ve gluteal bölgelerde emmeye ve ısırmaya bağlı ekimozlar bulunabilir. Bu lezyonlar hafif şiddetli olabileceği gibi, sadistik yapıda parçalayıcı lezyonlara da dönüşebilir.
Emme Lezyonları: Oval veya yuvarlak şekilde, içinde intradermal peteşiyal kanamalar bulunan lezyonlardır. Bu lezyonlar genellikle boyun, kulak altı, omuz üst bölümleri, göğüsler ve meme başı etrafında görülür.
Gerçek Isırıklar: Dişlerin ark yapısına uyan lezyonlar şeklindedir ve dişlerin kapanması ile lineer abrazyonlar görülebilir. Meme veya meme başı kısmen veya tamamen ampute edilebilir.

4. Genel Ekimozlar ve Abrazyonlar:

Ekimozlar: Göğüslerin sıkıştırılması sonucu memebaşı çevresinde ekimozlar görülebilir. Tırnakların neden olduğu lineer abrazyonlar da olabilir.
Zorlama Sonucu Ekimozlar: Bacaklar ve kalçalarda penetrasyon amacıyla zorlamadan dolayı ekimozlar oluşabilir. Femoral bölgenin iç kısımlarında bacakların zorla açılması sonucunda ekimozlar görülebilir. Anus etrafında, ellerin gluteusları ayırması sonucunda ekimozlar bulunabilir.
Sert ve Düzensiz Zeminde Yaralar: Sırtta, özellikle omuzlar ve gluteal bölgelerde ekimozlar ve abrazyonlar olabilir. Taş, çalı ve dallara ait lezyonlar ile yaprak ve çimen izleri deride bulunabilir.

5. Diğer Bölgesel Yaralar:

Eller: Kadınların uzun tırnakları saldırı sırasında kırılmış olabilir. Otopside tırnaklar kesilerek incelenmek üzere laboratuvara gönderilir. İki eli ayrı ayrı örneklemek uygundur.
Konjonktivalarda Peteşial Kanamalar: Elle veya bağla boğma girişimini akla getirebilir. İple veya benzer cisimlerle bağlama sonucu ekstremitelerde lezyonlar bulunabilir. Kesici delici alet yaraları da olabilir.

6. Genital Muayene:

Genital Muayene Süreci:

Kadın Doğum Uzmanı: Mümkünse hasta kadın doğuma danışılmalıdır.

İnceleme:
- Muayeneye dış genital organların inspeksiyonu ile başlanmalıdır.
- Labium majus ve minusta eritem, sıyrıklar ve ekimotik alanlar olabilir.
- Bu bölge sperm, kan ve kıl gibi materyal açısından büyüteçle incelenmelidir.
Hymen Muayenesi:
- Özellikle genç kızlar ve çocuklarda önemlidir.
- Hymen, labium majus ve minusun üst kısmından tutulup hafif yukarı ve öne doğru gerilmesi ile rahatlıkla görülebilir.
- Hymenin bütünüyle açık hale getirilmesinden sonra inceleme yapılmalıdır, çünkü doğal çentikler travmatik yırtılmalarla karışabilir.

3. Hymen Morfolojisi:

Şekil: En sık görülenler halka (annuler), yarımay (semiluner) ve dudak (labial) şeklindedir. Daha nadir olarak köprülü ve kalbur (kribriform) şekilli olabilir, çok daha nadir olarak deliksiz hymen tipleri de mevcuttur.
Karakter: Hymen açıklığı küçük, orta veya geniş olabilir. Hymen serbest kenarı düz, ince tırtıklı, derin çentikli, saçaklı veya çiçek tacı şeklinde olabilir.
Direnç: Hymen kalınlığı ve yapısal özelliği değerlendirilir. İnce ve zayıf dirençli olabildiği gibi, kalın ve sağlam dirençli özellikte de olabilir.
Elastikiyet: Hymenin elastik olup olmadığı değerlendirilir.

4. Hymen Yırtılmaları:

Yırtılma Süreci: Hymen yırtılması kanamalı olup, kızarır, şişer ve ödemli bir hal alır. Bu durum 3-4 gün devam eder ve 5-6. güne doğru iltihabi durum azalır. Yırtılan parçalar 7-8. gününde nedbeleşmeye başlar.
Tekrar Yırtılmalar: İlk yırtılmadan sonra tekrar cinsel ilişki durumlarında iyileşme süresi uzayabilir.
Doğum Sonrası: Doğum sonrası hymen tüm özelliklerini kaybeder ve caruncula myrtiforme adı verilen bir yapıya dönüşür.

4. Vajinal Muayene:

Muayene Yöntemleri: Vajinanın hangi yöntemle inceleneceği, inceleyen kişiye ve kullanılan muayene aletlerine göre değişir. Puberte öncesi çocukların vajinal muayenesi genel anestezi altında yapılmalıdır.
Vajina Muayenesi: Vajina mukozası kırmızı renkte olup, az miktarda salgı bulunmaktadır. Vajina akıntısının kıvamı, rengi ve kokusu not edilmelidir.
Vajina Yaralanmaları: Genç kızlar ve cinsel ilişkide bulunmamışlarda yaralanma ihtimali daha fazladır. Multipar kadınlarda ve yaşlılarda yaralanma ihtimali yüksektir. Vajinal penetrasyon yaşayan hastalarda vajinal bölgenin herhangi bir yerinde yaralanma olabilir ama en sık posterior forlette yaralanma gözlemlenir.
Mikrobiyolojik İnceleme: Vajinal enfeksiyon ve cinsel ilişki ile geçen hastalıklar açısından örnekler alınmalıdır. Gonokok, sifiliz, non-spesifik vulvovajinit, Trikomonas vajiniti, Condyloma accumunata, Herpes enfeksiyonları, parazitler ve diğer patojenler değerlendirilmelidir.

Anal Mauyene

Anal muayene ve bulguların değerlendirilmesi süreci, özellikle cinsel saldırı vakalarında, dikkatli ve özenli bir yaklaşım gerektirir. Bu tür değerlendirmeler, hukuki ve tıbbi boyutlarıyla önemli olup, doğru ve objektif bulgulara dayanmalıdır.

Genel İlkeler

Hasta Genel Cerrahiye Danışılmalı: Anal muayenelerde uzman görüşü alınması kritik öneme sahiptir.
Anamnez ve Objektif Bulgular: Karar verirken, hasta hikayesi ve muayenede elde edilen somut bulgular dikkate alınmalıdır.
Anatomik Farklılıklar: Anüsün yapısı, iç ve dış sfinkter kasları ve bunların fonksiyonları göz önünde bulundurulmalıdır.

Erişkinlerde Muayene

Muayene Pozisyonu: Rahat koşullarda, iyi bir ışık kaynağı altında, diz dirsek pozisyonunda yapılmalıdır.
Yanında Bir Yakın: Mağdurun bir yakını ve yardımcı sağlık personeli bulundurulmalıdır.
Dış Muayene: Travma izleri, özellikle bacak ve kalça bölgelerindeki yaralanmalar kaydedilmelidir.

Akut Belirtiler

Ekimoz: Anüs mukozasını çepeçevre saran halka şeklinde geniş ekimoz.
Şişlik ve Hassasiyet: Mukozada şişlik ve hassasiyet.
Fissür ve Yırtıklar: Kanamalı veya kanamasız fissür ve yırtıklar.
Sfinkter Zedelenmesi: Sfinkter kaslarının zedelenmesi.
Ağrı: Rektal tuşe ağrılıdır, yürüme ve dışkılama sırasında ağrı oluşabilir.

Kronik Belirtiler

Mukoza Düzleşmesi: Anal mukozanın kıvrımlarının silinmesi, kaygan ve nemli bir görünüm kazanması.
Kalınlaşma: Mukoza kalınlaşması ve kronik irritasyon.
Skarlara: Eski ve yeni skarlar ile fissür ve yırtıklar.
Huni Şekli: Anüs girişinin normalden daha derin ve huni şekli alması.
Sfinkter Tonusu: Anal sfinkterin tonus kaybı ve gevşemesi.

Anal Bulgular

Anal Dilatasyon: Refleks Anal Dilatasyon Testi ile değerlendirilir. Bu test pozitifse anal kanalın iç yüzü görülür.
Perianal Eritem: Tek başına anlamlı bir bulgu değildir.
Perianal Şişme: Travmatik ödemin ilk belirtisidir.
Sfinkter Tonusu: Azalma ve gevşeme normal kabul edilebilir.
Fissürler: Çok sayıda fissür cinsel istismarı destekleyici bulgudur.
Hematom ve Ekimozlar: Anal penetrasyonu gösteren çevresel ekimoz.
Doku Değişimleri: Kalıcı ve geçici olarak iki şekilde incelenir.
Huni Şekli Anüs: Küçük çocuklarda şüphe ile karşılanmalı, yaşça büyük çocuklarda kronik olgular için önemli bir belirtidir.

Bu değerlendirme süreci, mağdurun yaşı, fiziksel durumu ve diğer kişisel özellikleri dikkate alınarak yapılmalıdır. Anal bulguların doğru ve zamanında tespiti, hukuki süreçlerde de kritik öneme sahiptir.

Fotoğraflama ve Belgeleme:

Yaraların Fotoğraflanması: Cinsel saldırı olgularında yaralar mümkünse fotoğraflanmalıdır.
Belgeleme: Fotoğraflama mümkün değilse lezyonların lokalizasyonu ve ölçümleri yapılmalı ve kayıt edilmelidir.
Sekretör Saldırgan: Lezyonlarda inceleme yapmadan önce yaymalar alınarak kan grubu ve diğer özel maddeler aranmalıdır.

Bu süreçlerin dikkatli bir şekilde uygulanması, mağdurun hem fiziksel hem de psikolojik olarak desteklenmesine katkıda bulunur ve adli süreçlerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesine olanak tanır.

Şüpheli Sanığın Muayenesi:

Şüpheli sanığın muayenesi, cinsel suç olgularında olayın tam olarak aydınlatılmasında büyük bir öneme sahiptir. Mağdurun yanı sıra, sanığın da muayene edilmesi, delillerin toplanması ve olası suçun aydınlatılması açısından gereklidir. Bu muayene sürecinde dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıda detaylandırılmıştır:

Genel İlkeler ve Prosedürler

Rıza: Birçok ülkede sanığın muayenesi için rızası gereklidir. Rızasız muayene kişilik haklarına tecavüz olarak kabul edilir.
Kayıt: Sanığın yaşı, fiziksel gelişimi, mental durumu ve genel davranışları kaydedilmelidir.
Madde Kullanımı: Alkol veya uyuşturucu madde kullanıp kullanmadığı belirlenmelidir.
Giysilerin İncelenmesi: Giysilerdeki yırtıklar, kan ve lekeler incelenmeli, üzerindeki saç ve kılların kurbana ait olup olmadığı araştırılmalıdır.

Fiziksel Muayene

Yaralar ve Çizikler: Vücut genelinde yaralar, özellikle yüz, boyun ve göğüsteki mağdurenin tırnakları ile oluşmuş çizikler önemlidir.
Genital Bölge Muayenesi: Nonspesifik ağrı ve kızarıklık gibi bulgular nadiren görülür. Glans penis veya prepisyumda morarmalar ve frenulumda yaralanmalar olabilir.
Penis ve Çevresi: Kan, krem ve jel gibi yağlı kaygan maddeler araştırılmalı, prepisyum altında fekal madde olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Deliller: Genital inspeksiyondan daha önemlidir. İzlerden oluşan deliller, tırnak içleri, pubis kılları, saçlar ve varsa bıyık ve sakaldan alınan örneklerdir.

Örnek Alımı

Tırnak İçleri: Materyal alınmalı.
Pubis ve Saç Kılları: Örnekler toplanmalı.
Pubik Bölge: Yabancı kıl aramak için taranmalıdır.
Kan Örnekleri: Gruplandırma, alkol ve DNA için alınmalı.
Veneryal Enfeksiyon Bulguları: Kaydedilmeli.
Penis Üretrası: Meatüsten smear alınarak bakteriyolojik inceleme yapılmalı (Gonokok infeksiyonu).

Diğer Dikkat Edilmesi Gerekenler

Hijyen: Örneklerin kontaminasyonunu önlemek için hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
Zamanlama: Örneklerin mümkün olan en kısa sürede alınması, delillerin korunması açısından önemlidir.
Dokümantasyon: Tüm bulgular ve işlemler detaylı bir şekilde dokümante edilmelidir.

Bu süreçler, cinsel suçların araştırılması ve adli sürecin doğru bir şekilde yürütülmesi için kritiktir. Şüpheli sanığın muayenesi, olayın aydınlatılmasında önemli deliller sağlayabilir ve adaletin sağlanmasına katkıda bulunur.

Örnek Alımında Özen Gösterilmesi Gerekenler

Mağdurdan Örnek Alma

Cinsel saldırı olaylarında mağdurdan alınacak örneklerin türü, alım şekli ve öncelik sırası olayın özelliğine, mağdurun yaşına ve cinsiyetine göre değişir. Materyalin, olaydan sonraki mümkün olan en kısa sürede alınması kritik öneme sahiptir. Mağdurun elbiselerini değiştirmemesi, yıkamaması, vücudunun hiçbir bölgesini yıkamaması ve materyal alınana kadar bir şey yiyip içmemesi ve defekasyon yapmaması daha iyi sonuç alabilmek açısından önemlidir.

Elbiseler

Islak veya Nemli Elbiseler: Kurutulduktan sonra sağlam kağıt torbalara konulmalı ve inceleme yapılacak yere gönderilmelidir.
Plastik Torbalar: Kokuşma ve küflenme olmaması için kullanılmamalıdır.

Vücuttaki Şüpheli Lekeler

Swab Kullanımı: Genellikle ucuna pamuk sarılı çubuk kullanılır. Gerekirse pamuk uç serum fizyolojik ile ıslatılır ve döndürülerek sürtülür. Şüpheli lekenin bir bistüri ile petri kutusuna kazınması şeklinde de örnek alınabilir.

Vücuttaki Yabancı Kıllar

Pens Kullanımı: Mağdurda bulunan ona ait olmayan yabancı veya şüpheli kıllar bir pensle alınarak zarfa konur. Pubis kılları dikkatle incelenmeli ve taranmalıdır.

Ağız Boşluğundan Örnek

Çalkantı Suyu: Ağzın su ile çalkalattırılıp bu suyun alınması.
Pamuklu Çubuk veya Filtre Kağıdı: Ağızdan örnek almak için kullanılabilir.

Tırnak Aralarından Örnek

Törpü Kullanımı: Bulunması muhtemel kan, deri kalıntıları gibi örnekler bir törpü kullanılarak petri kutusuna kazınır.

Isırık veya Emilmeye Ait Lezyonlar

Serum Fizyolojik ile Islatılmış Swab: Lezyonun üzerine döndürülerek sürtülür ve tükürük örneği elde edilmeye çalışılır.

Vulva ve Perine

Serum Fizyolojik ile Islatılmış Swab: İki ayrı swab vulva ve perineye döndürülerek sürtülür.

Vajina

Spekulum Kullanımı: Olgunun özelliğine göre kullanılabilir. Üç yerden (arka forniks, alt ve üst duvarlar) örnek alınır.
Steril Kültür Çubuğu: Bakteriyolojik tetkik yapılacaksa öncelikle steril kültür çubuğu ile örnek alınmalıdır.

Anüs

Swab Kullanımı: Önce bir swabla anüs dış mukozasından, sonra ikinci bir swabla rektumdan örnek alınır.

Pubik Kıl Örnekleri

Mağdura Ait: Mağdurun pubisinden cilt seviyesinden kesilmek suretiyle 10-12 adet kıl örneği alınır ve bir zarfa konur.

Tükürük Örneği

Filtre Kağıdı: 2-3 ml tükürük filtre kağıdına emdirilir. Bu örnek, mağdurun sekretör olup olmadığının tayini içindir.

Venöz Kan Örneği

Steril Enjektör: İki ayrı steril enjektöre antikoagülansız olarak 5-7 ml venöz kan örneği alınır. Kan grubu tayini, kimyasal analizler, DNA profili ve mikrobiyolojik kültür yapılabilir.

İdrar Örneği

Gebelik Testi: Olayın özelliğine göre gerekirse alınır.

Sanıktan Örnek Alma

Sanığın muayenesi esnasında elbiselerinde veya vücudunda bulunması muhtemel mağdura ait kan lekeleri veya kıllar elde edilir. Penisten iki ayrı swab ile sürtmek suretiyle örnek alınır. Gerektiğinde swab serum fizyolojik ile ıslatılır. Penis swabının amacı vajinaya veya rektuma ait materyal ve oral ilişkilerde tükürüğün içindeki maddelerin araştırılmasıdır. Karşılaştırma için sanıktan kan, kıl, sperm ve tükürük örneği alınmalıdır.

Etiketleme ve Aciliyet

Alınan bütün örnekler etiketlenmeli ve etiketlerin üzerine mağdurun adı ve alındığı yer yazılmalıdır. Materyal alımı aciliyet gerektirir ve spermlerin hareketliliği açısından tetkik hemen yapılmalıdır. Diğer tetkikler daha sonra yapılabilir. Uzman kişilerce yapılması büyük önem taşır.

Çocuk Mağdurların Muayenesi

Çocuk İzlem Merkezleri (ÇİM), cinsel istismara uğramış çocukların ikincil travmalarını minimize ederek, adli ve tıbbi işlemleri tek seferde ve eğitimli uzmanlar tarafından gerçekleştirmeyi amaçlar. ÇİM’ler, çocuk istismarının önlenmesi ve istismara uğrayan çocuklara bilinçli ve etkin müdahale edilmesi amacıyla kurulmuştur. Bu, çocuğun yaşadığı travmayı azaltarak, daha güvenli ve koruyucu bir ortamda destek almasını sağlar.

Süreç Adımları

Bildirim ve Ulaşım:
- Hastane, olayı polise ve sosyal hizmet görevlisine bildirir.
- Çocuğun bulunduğu yerden Çocuk İzlem Merkezi’ne (ÇİM) sivil plakalı araçla ve sivil görevlilerle getirilmesi sağlanır.
Merkeze Kabul:
- Çocuğun mahremiyetine özen gösterilir ve giriş kaydı tutulmaz.
- Çocuk bağımsız ve şifreli bir girişten merkeze kabul edilir.
Bekleme Süreci:
- Çocuk, özel düzenlenmiş oyun ve etkinlik alanlarında vakit geçirir.
- Görüşmenin nasıl ve kimlerle olacağı hakkında bilgi verilir.
Görüşme ve Değerlendirme:
- Baro’nun görevlendirdiği avukat çağrılır.
- Çocuğun beyanı, uzman bir ekip tarafından aynalı bir odada ses ve görüntü kaydı yapılarak alınır.
- Görüşme sırasında alanında uzman psikolog, çocuk gelişimcisi, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı görevlisi, Baro’dan görevlendirilen avukat, aile görüşmecisi, hemşire ve uzman bir hekim bulunur.
- Ek sorular gerektiğinde, adli görüşme yapan personel kulaklıkla haberdar edilerek gerekli bilgiler alınır.
Tıbbi Muayene:
- Çocuk, merkezde bulunan adli tıp uzmanı, çocuk psikiyatristi ve çocuk hekimi tarafından muayene edilir.
Kısa Süreli Koruma ve Tedavi:
- Adli görüşme ve muayene süreci sonunda çocuğun kısa süreli korunması ve tedavisi merkezde yürütülür.
Tutanak ve Hukuki Süreç:
- Görüşme sonunda hazırlanan tutanak, mahkemede kullanılmak üzere ilgili mercilere iletilir.
- Çocuk bir daha hâkim karşısına çıkarılmaz.
Uzun Süreli Tedavi ve Rehabilitasyon:
- Uzun süreli tedavi, rehabilitasyon ve izlem planı için çocuk uygun kurumlara yönlendirilir.

Çocuk eğer ÇİM’i gönderilemeyecek ise tibbi açıdan takip edilmesi gerekiyor ise hasta muayene edilir. Çocukta muayen edilirken Çocuğun yaşı ve uğradığı yıkım gözönüne alınarak daha fazla psikolojik travmaya maruz kalmaması önemlidir. Muayene sırasında çocuğun vücudundaki tüm travmatik lezyonlar lokalizasyonlarına, boyutlarına ve özelliklerine göre kaydedilmelidir. Ağız-burun çevresindeki, boyundaki, her iki omuz başlarındaki, karın, genital ve anüs bölgesindeki ekimozlar, tırnak izleri, yırtık ve sıyrıklar saldırıyı destekleyen dış bulgulardır. Böyle bir saldırıya uğrayan çocukta anal bulgular muayenenin küçük bir kısmını kapsar. Tüm lezyonların birlikte değerlendirilmesi gereklidir.

Muayene;

Güven Kazanma: Çocuğun güveni kazanılmalı ve rahatlatılmalıdır.
Muayene Şekli: Gerektiğinde çocuğun annesinin kucağında muayenesi yapılabilir.
Tek Seferde Tamamlanma: Çocuğun muayenesi mümkünse bir kerede bitirilmelidir.
Yetersiz Teknik Olanaklar: Teknik olanaklar ve deneyim eksikliği durumunda, çocuk daha geniş olanakların bulunduğu bir merkeze yönlendirilmelidir.
Genital Yaralanmalar: Genital bölgede ciddi yaralanmaları bulunan çocuklar en yakın donanımlı ve kadın doğum ve coçuk cerrahisinin bulunduğu hastaneye sevk edilmelidir.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK448154/
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/749788
https://www.ttb.org.tr/eweb/adli/5.html
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/838524
http://file.atuder.org.tr/_atuder.org/fileUpload/Xi1kuY9gmTiG.pdf

Çocuklarda Cinsel Saldırı Acil Yaklaşım